شاید بسیار اندک باشد کسی در طول زندگانی خود با مسائلی از مسائل ارث مواجه نشود زیرا ارث از آثار فوت محسوب می‌شود و ناگزیر همه با آن مواجه خواهند شد.

بعد از این که فردی فوت می‌کند مالکیت وی با اموالش قطع می‌شود و به‌طور قهری و غیرارادی اموال و ماترک متوفی (آنچه باقی مانده) به ورثه تعلق می‌گیرد و به ارث می‌رسد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع ارث عروس از پدر شوهر می‌پردازیم.

ارث عروس از پدر شوهر خود

عروس از پدر شوهر خود ارثی نخواهد برد اما می‌توان با بررسی دقیق‌تر فرض‌های این قضیه را بررسی کرد زیرا در اصل قضیه که عدم ارث‌بری عروس به‌صورت مستقیم است شکی نیست.

 فرض ۱: پدر شوهر عروس فوت می‌شود در این حالت اگر شوهر این زن  قبل از فوت پدر شوهرش فوت شده باشد به خود این عروس و حتی به فرزندان وی هم ارثی نخواهد رسید.

 فرض ۲: اگر پدر شوهر این عروس فوت شود و بعد از فوت پدر شوهر، مدتی بعد شوهر وی هم فوت شود چون در هنگام فوت مورث وارث یعنی فرزند متوفی و شوهر عروس زنده بوده ارث به وی خواهد رسید یعنی به اموال وی (شوهر) وارد می‌شود.

در اینجا چون به اموال وی وارد شده است و زن هم از شوهر خود ارث می‌برد به‌صورتی غیر مستقیم می‌توان گفت عروس ارث می‌برد.

 فرض ۳: همان‌طور که گفته شد ارث مخصوص افرادی با رابطه نسبی است. به همراه زن و شوهر که رابطه آنان از ازدواج و سببی است اما حالتی نادر را می‌توان پیش بینی کرد.

ارث عروس

می‌خواهیم فرضی را بررسی کنیم که عروس از اموال پدر شوهر خود ارث ببرد. ولی نه از باب عروس بودن بلکه از باب خویشاوند بودن.

فرض کنید یک مرد با دختر دایی یا کسانی از این قبیل مثل دختر خاله یا دختر عموی پدر خود ازدواج می‌کند. در این فرض دختر دایی یک فرد عروس وی محسوب می‌شود یعنی زن پسر وی است.

حال اگر شوهر این عروس قبل از پدر شوهر فوت شود و سپس پدر شوهر هم فوت شود و از وی هیچ وارثی در طبقات سه‌گانه نباشد یعنی پدر و مادر و فرزند و خواهر و برادر و حتی دایی و خاله و… وی در قید حیات نباشد.

در اینجا ارث این شخص به دختر دایی خود که همان عروسش محسوب می‌شود خواهد رسید اما نه از باب عروس بودن‌.

 علت ارث نبردن عروس

اگرچه عروس با همسر خود به علت ازدواج رابطه ارث‌بری دارد اما با پدر شوهر خود این رابطه را ندارد. اگرچه خود شوهر ایشان از پدر خود طبیعتا ارث خواهد برد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، آیا زن در مدت ازدواج موقت ارث می‌برد؟ مطالعه کنید.

در حال حاضر عدم اطلاع مالکان و ساکنین ساختمان‌ها از برخی ضوابط حقوقی و قضایی در برخورد با مسائلی که در آپارتمان‌ها ایجاد می‌شود منجر به بروز عمده اختلافات در میان آپارتمان‌نشینان است.

برخی مسائل مربوط به سکونت در آپارتمان‌ها بیش از سایر موضوعات رایج است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع اختلافات مهم بین ساکنین آپارتمان ها می‌پردازیم.

نحوه برخورد با مشکلات مربوط به پارکینگ

موضوع پارکینگ در آپارتمان‌های مسکونی یکی از رایج‌ترین موضوعاتی است که ممکن است عامل و منشاء بروز اختلاف میان ساکنان آپارتمان‌های مسکونی باشد.

طوری‌که در بسیاری موارد می‌تواند منجر به بروز مشکلات و اختلافات حادی میان ساکنان شود.

یکی از سوالات رایج در ارتباط با نحوه تصرف پارکینگ‌ها مربوط به ساختمان‌هایی است که در آن‌ها بخشی از واحدها دارای پارکینگ بوده و بخشی دیگر فاقد پارکینگ در سند مالکیت خود هستند.

طبق قانون اساسی و مدنی هیچ‌کس نمی‌تواند اعمال خود را به‌گونه‌ای انجام دهد که منجر به ضرر و زیان دیگران شود.

به این ترتیب تنها واحدهایی که در سند مالکیت آن‌ها مالکیت بر پارکینگ مشخص آمده است حق استفاده و تصرف فضای پارکینگ را دارند و سایر مالکان بر مبنای قانون چنین حقی ندارند.

بنابراین در صورت مشاهده چنین مزاحمت‌هایی، مالکان پارکینگ می‌توانند با طرح شکایت در دادگاه نسبت به رفع مزاحمت و برخورد با افراد خاطی اقدام کنند.

مخالفت یک‌طرفه با نوسازی ساختمان

در بسیاری موارد دیده می‌شود به علت قدمت و کلنگی بودن آپارتمان، برخی مالکان تصمیم به نوسازی آپارتمان گرفته اما برخی دیگر با تخریب و نوسازی مخالفت می‌کنند.

 طبق قانون تملک آپارتمان‌ها در صورتی‌که بنا به تشخیص کارشناس رسمی دادگستری، فرسوده باشد و موجب تهدید جانی و مالی برای مالکان و ساکنان ساختمان شود، در صورت مخالفت برخی مالکان، سایرین می‌توانند از دادگاه مجوز تخریب و بازسازی بنا را اخذ کنند. ولی اجازه فروش ملک را دادگاه نمی‌تواند صادر کند.

اختلاف بر سر فضای مشاع ساختمان

در بسیاری از مسائلی که در آپارتمان‌های مسکونی بروز می‌کند میان مدیر ساختمان و مالک یا ساکنین آپارتمان اختلاف ایجاد می‌شود.

به این معنا که مدیر ساختمان از بروز تغییراتی در خارج از واحد مسکونی با این توجیه که مالک حق تصرف در فضای مشاع بدون کسب اجازه از مدیر ساختمان را ندارد برای مالکان ایجاد محدودیت می‌کند؛ یکی از این محدودیت‌ها مخالفت برخی مدیران ساختمان برای نصب حفاظ‌های آهنی مقابل درب ورودی واحدهای مسکونی در ساختمان‌های آپارتمانی است.

براساس قانون تملک آپارتمان‌ها هرگونه تصرف در قسمت‌های مشاع ساختمان باید با اجازه مدیر ساختمان یا مالکان ساختمان باشد.

البته حفاظ جزو مشاعات ساختمان نیست و به دلیل حفظ اموال و امنیت جانی ساکنان ضروری است.

پس در مواردی که مشکلی با این مضمون ایجاد می‌شود مالکان می‌توانند از شورای حل اختلاف محل، نسبت به جلب نظر کارشناس برای تایید ضرورت حفاظ و عدم ایجاد ضرر برای سایر مالکان مشاعی اقدام و سپس به نصب آن اقدام کنند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا نگهداری حیوانات در آپارتمان پیگرد قانونی دارد؟ را مطالعه کنید.

برخی بانوان به دلیل همسر دوم بودن، پس از فوت شوهر دچار مشکل بر سر تقسیم ارث می‌شوند.

میزان سهم‌الارث زن دوم دارای قواعد و شرایط خاصی است که در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع ارث بردن همسر دوم از شوهر می‌پردازیم.

به موجب ماده ۸۶۴ قانون مدنی زن پس از مرگ همسرش ارث می‌برد البته به سه شرط:

• در صورتی‌که در عقد دائم او بوده، بنابراین در نکاح موقت زن به‌طور کلی ارث نمی‌برد چه زن اول چه زن دوم ( ماده ۹۴۰ قانون مدنی)
•  قبل از مرگ شوهرش زنده باشد. ( ماده ۸۷۵ قانون مدنی )
•  مرد به توسط زن به قتل نرسیده باشد. زیرا قتل از موانع ارث است چه در مورد همسر دوم چه در مورد سایر ورثه (ماده ۸۸۰ قانون مدنی)

میزان سهم‌الارث زن دوم چقدر است؟

حال که دانستیم زن دوم نیز در صورت وجود شرایطی از همسر ارث می‌برد می‌خواهیم بدانیم میزان ارث او چقدر است؟

به موجب ماده ( ۹۴۲ قانون مدنی ) در صورتی‌که مردی دو یا چند همسر دائم داشته باشد، یک چهارم اموال ( در صورت نداشتن فرزند ) و یک هشتم اموال  ( در صورت داشتن فرزند ) بین آن‌ها به تساوی تقسیم خواهد شد.

نکته حائز اهمیت این است که منظور از داشتن فرزند به‌طور کلی فرزندان مرد است و فرقی نمی‌کند که از کدام زن باشد.

به عبارت دیگر همین که مرد دارای فرزند باشد سهم ارث زنان از یک چهارم به یک هشتم کاهش می‌یابد حتی در صورتی‌که یکی از زنان از مرد هیچ فرزندی نداشته باشد نیز سهم او یک هشتم است.

در گذشته زن به استناد ماده ۹۴۶ قانون مدنی فقط از اموال منقول (هر چیزی که از شوهر باقی مانده بود) ارث می‌برد و در اموال غیرمنقول (ساختمان و زمین) سهمی نداشت.

اما به موجب قانون جدید زن در صورت داشتن فرزند از همسر مرحومش، یک هشتم از اموال منقول و یک هشتم نیز از قیمت اموال غیرمنقول از جمله عرصه و اعیان، ساختمان و زمین، ارث خواهد برد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، آیا عروس از پدر شوهر خود ارث می‌برد؟ مطالعه کنید.

صیغه یا ازدواج موقت یا نکاح منقطع نوعی ازدواج است که در آن مواردی مانند: مقدار مهریه، مدت صیغه، تاریخ پایان، تعداد و مذهب باید ذکر شود.

در ماده ۸۶۴ قانون مدنی آمده است: از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث می‌برند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع ارث زن در عقد موقت می‌پردازیم.

آیا مرد در مدت عقد موقت باید نفقه بپردازد؟

با توجه به قانون، زن در دوران عقد موقت حق نفقه ندارد. در دو صورت زن حق نفقه دارد اول اینکه شرط شده باشد یا آن‌که عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.

با توجه به این ماده مشخص می‌شود که عدم پرداخت نفقه در دوران عقد موقت یا صیغه جرم محسوب نمی‌شود.

ارث بردن زن در مدت عقد موقت

ماده ۹۴۰ نیز در رابطه با ارث بردن زوجین است. در آن نیز عبارت عقد دائم ذکر شده است و گفته شده که اگر زوجین ممنوعیتی برای ارث بردن نداشته باشند از همدیگر ارث می‌برند.

اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا این ماده در مورد ارث بردن زن در عقد موقت نیز صدق می‌کند؟

اگر ما مفهوم مخالف این ماده را نیز به‌دست آوریم متوجه این موضوع می‌شویم که زوجه در عقد موقت نمی‌تواند سهم‌الارث داشته باشد و ارث در عقد موقت شامل زوجه نمی‌شود، همان‌طور که از گرفتن نفقه محروم است و فقط می‌تواند مهریه مشخص شده در قرارداد عقد موقتش را اخذ کند.

اما با این وجود، زوج می‌تواند در وصیتش، مالی را برای زوجه قرار دهد و مانعی برای این اقدام وجود ندارد ولیکن همان‌طور که می‌دانیم و در قانون مدنی آمده است، تا ثلث مال می‌تواند وصیت شود و تا آن مقدار نافذ است، اگر زوج بیشتر از آن‌ را وصیت کرده باشد غیرنافذ است و ورثه باید آن‌ را تنفیذ کنند و این با ارث در عقد موقت متفاوت است.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، آیا در طلاق توافقی زن باید مهریه خود را ببخشد؟ مطالعه کنید.

امروزه با افزایش آپارتمان‌نشینی مشکلات و شکایات نیز افزایش پیدا کرده است به‌طوری که بخش زیادی از پرونده‌های مطرح در مراجع قضایی مربوط به شکایت همسایگان از یکدیگر است.

یکی از مشکلاتی که افراد با آن روبرو هستند عدم آگاهی در خصوص اصول نگهداری از حیوانات خانگی و نحوه شکایت از نگهداری حیوانات مانند سگ و گربه و خروس است. به همین دلیل، قوانینی در زمینه آپارتمان‌ها وضع شده است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع شکایت از نگهداری حیوانات در آپارتمان می‌پردازیم.

شکایت از نگهداری حیوان در آپارتمان

برای شکایت از نگهداری حیوان در آپارتمان ابتدا لازم است بیان شود که نگهداری حیوان ( سگ و گربه و …. ) در آپارتمان، طبق ماده ۳ آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتما‌ن‌ها در قسمت‌های مشترک ممنوع است؛ زیرا قسمت‌های مشترک در ملکیت مشاع تمام شرکا ملک است.

قسمت‌های مشاع ساختمان شامل راهرو‌ها، پاگردها ، پشت‌بام، پارکینگ و غیره است. چنانچه حیوان در قسمت‌های اختصاصی آپارتمان نگهداری شود نباید برای همسایگان مزاحمت ایجاد کند یا بیماری را منتقل کند.

در غیر این‌صورت ساکنین حق شکایت دارند. لازم به ذکر است که منظور از حیوان، اعم از اهلی یا وحشی است. از جمله این حیوانات می‌توان به مواردی هم‌چون سگ و گربه و پرندگانی هم‌چون خروس اشاره کرد.

نحوه شکایت از نگهداری حیوانات در آپارتمان

اولین و بهترین راه برای حل هر مشکلی صحبت و مصالحه بین طرفین است و در غیر این‌صورت، با وجود موارد و شرایط گفته شده در بالا، همسایگان حق شکایت را دارند.

نحوه شکایت از نگهداری حیوانات همچون سگ در آپارتمان به این‌صورت است که شاکی می‌تواند با مراجعه به دادسرا و ارائه شکواییه، شکایت خود را طرح کند.

بعد از رسیدگی به پرونده، حکم نهایی صادر می‌گردد. حسب مورد، شخص به حبس یا مجازات نقدی و یا ضبط حیوان محکوم می‌گردد که باید به حکم صادر شده توسط دادگاه عمل نماید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب پرداخت شارژ ساختمان بر عهده مالک است یا مستاجر؟  را مطالعه کنید

با گسترش ارتباطات و پررنگ شدن هرچه بیشتر نقش فضای مجازی در زندگی انسان‌ها، مسائلی که در رابطه با این بستر پیش می‌آیند گسترش یافته و جزو دغدغه‌های بزرگ مردم محسوب می‌گردد.

یکی از مسائل مربوط به حقوق و تکالیف شخصی انسان‌ها در انتشار محتوا در فضای مجازی و بدحجابی و بی‌حجابی عکس‌های زنان در فضای مجازی است. ممکن است این پرسش پیش آید که آیا با توجه به قانون ما، این مسئله در فضای مجازی نیز جرم است یا خیر. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع انتشار عکس خصوصی در فضای مجازی می‌پردازیم.

انتشار عکس و فیلم خصوصی در صفحه شخصی:

در حالت کلی انتشار عکس و فیلم خصوصی جرم نیست و مشکلی ندارد اما باید در چارچوب قانونی‌ باشد و عفت عمومی را جریحه‌دار نکند. همچنین نباید محتوای غیراخلاقی و شخصی نامناسب داشته باشد.

شایان توجه است که در کنار این موارد، بی‌حجاب هم نباید باشد. چرا که در قانون مجازات اسلامی، بی‌حجابی در حالت کلی جرم‌انگاری شده است. شخص مرتکب، مورد پیگیری و مجازات قرار می‌گیرد.

به گفته پلیس فتا، این عمل برای افراد در فضای مجازی نیز پیگیری خواهد شد و مورد مجازات قرار خواهد گرفت.

جرم کشف حجاب با استناد به قانون:

با توجه به ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، هر شخصی به طور علنی در اماکن عمومی تظاهر به عمل حرامی کند، هم کیفر خود عمل و هم مجازات ده روز تا دو ماه یا تا هفتاد و چهار ضربه شلاق، برای وی در نظر گرفته خواهد شد.

اگر نفس عمل عفت عمومی را جریحه‌دار کند، فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.

همچنین در تبصره ذکر شده است که اگر زنان بدون حجاب شرعی در انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه یا از پنجاه هزار ریال تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم می‌گردند.

پس با توجه به این ماده نیز اگر بی‌حجابی، تشویق به فساد و فحشا در انظار عمومی محسوب گردد این مجازات را می‌تواند بسته به نظر قاضی دارا باشد و در فضای مجازی نیز به همین صورت با آن برخورد می‌گردد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، آیا در طلاق توافقی زن باید مهریه خود را ببخشد؟ مطالعه کنید.

قرارداد اجاره به شرط تملیک برای اشخاصی که سرمایه کافی برای خرید نقدی خودرو ندارند، بسیار کاربردی و مناسب است.

قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو یک قرارداد محبوب و کاربردی است که علاقه‌مندان زیادی دارد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع اجاره به شرط تملیک خودرو می‌پردازیم.

 اجاره به شرط تملیک خودرو

برای اشخاص بسیار زیادی این امکان فراهم نیست که بتوانند خودروهای نو را از کارخانه تهیه کنند و تمام مبلغ آن را یک‌جا بپردازند. علاوه‌براین، بسیاری از اشخاص حتی این امکان را ندارند که خودروهای کارکرده را نیز به‌صورت نقدی خریداری کنند.

در چنین موقعیتی نمونه فرم قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو یک قرارداد محبوب است که می‌تواند امکان تهیه خودرو را برای شما فراهم کند.

از طرف دیگر، ممکن است که شما خودرویی داشته باشید و بخواهید آن را با شروط خاصی به فروش برسانید.

شما می‌توانید با متقاضیان به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی، این قرارداد را امضا کنید و به این شیوه، برای انجام یک معامله توافق کنید که در نهایت به فروش خودرو منتهی می‌شود.

علاوه بر اشخاص حقیقی، بسیاری از شرکت‌های حقوقی نیز چنین اقدامی را انجام می‌دهند.

انواع قرارداد اجاره به شرط تملیک خودرو

یک نوع از این قرارداد با شرط فعل است و نوع دیگر قرارداد، با شرط نتیجه خواهد بود. این دو شیوه از تنظیم قرارداد تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که لازم است درباره آن توضیحاتی بیان کنیم.

در حالتی که انجام این قرارداد به شرط فعل باشد، موجر متعهد می‌شود که در پایان قرارداد و در صورت انجام شدن تمام شروط و پرداخت شدن تمام تعهدات مالی، خودرو را به مستاجر منتقل کند و مالکیت را به نام مستاجر انتقال دهد.

حالت دیگر این قرارداد شرط نتیجه نام دارد. در این مورد شرط می‌شود که با پرداخت آخرین قسط از خودرو، خود به خود مالکیت خودرو به مستاجر منتقل شود.

در این حالت، موافقت، کسب رضایت یا انجام اقدام خاصی از جانب موجر مطرح نیست و انتقال مالکیت خودرو به واسطه قرارداد انجام خواهد شد.

شما می‌توانید با توجه به مسائل مختلف تصمیم بگیرید که کدام شرط را در متن قرارداد بنویسید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب در معاملات ملک مراقب کلاهبرداری‌ها باشید مطالعه کنید.

برخی نکات حقوقی و قضایی جامعه امروز که ریشه بسیاری از مشکلات قضایی است، لازم است به طور گسترده برای تمام اقشار اطلاع‌رسانی شده و مورد توجه عمومی قرار گیرد.

یک‌سری نکات حقوقی مهم وجود دارند که دانستن آن‌ها برای تمام افراد ضروری است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع نکات حقوقی مهم و ضروری برای افراد می‌پردازیم.

پرهیز از انجام معاملات با دست‌نوشته یا قولنامه عادی

ضرورت استعلام وضعیت ثبتی ملک قبل از انجام معامله

افراد زمانی‌که می‌خواهند ملک یا زمینی را معامله کنند، لازم است در مورد ملک و مستغلات از اداره ثبت اسناد استعلام کرده و پس از آن اقدام به امضا قولنامه و تبادل وجه معامله کنند.

در موارد بسیاری اتفاق می‌افتد که ملک به علل قانونی در توقیف یا رهن بوده و گاهی نیز فرد فروشنده اجازه معامله ندارد؛ لذا استعلام و تخصیص کد رهگیری مانع مراجعات قضایی خواهد شد.

دانستنی‌های مهریه

مهریه بالای ۱۱۰ سکه با معرفی و توقیف اموال، نظیر ملک، دارایی، حساب بانکی، حقوق دریافتی ماهانه و .. قابل وصول است.

هم‌چنین مهریه پس از فوت زن، توسط ورثه و پس از فوت شوهر، توسط زن از اموال باقی مانده شوهر قابل وصول است.

به یاد داشته باشیم بذل و بخشش مهریه با دست نوشته عادی به راحتی قابل اثبات نیست، این کار لازم است در دفاتر اسناد رسمی انجام شود.

معامله صوری به قصد فرار از دین، جرم و قابل پیگیری است

گاهی اوقات افراد برای اینکه بدهی مالی خود را نپردازند، اموال را به نام فرد دیگری انتقال می‌دهند.

این معامله از نظر قانون صوری تلقی می‌شود، با توجه به اینکه در بسیاری از موارد اموال به نام اعضای درجه یک خانواده وی انتقال می‌یابد یا تاریخ معامله نزدیک به زمان وقوع دعوا در دادگاه و مقدم بر نقطه نزاع بوده یا مبلغ معامله مبادله نشده باشد، در این‌صورت، دادگاه آن معامله را باطل می‌کند و در صورت شکایت ذینفع، فرد به دلیل فرار از دین به چهار ماه تا دوسال حبس محکوم می‌شود.

وعده قبل از عقد نکاح، تعهد ایجاد نمی‌کند

طبق قانون مدنی وعده ازدواج، ایجاد علقه زوجیت نمی‌کند، اگرچه تمام یا قسمتی از مهریه که بین طرفین برای موقع ازدواج مقرر شده است، پرداخته شده باشد.

بنابراین هر یک از زن و مرد، در زمان خواستگاری و مادام‌که عقد نکاح جاری نشده است، می‌تواند از وصلت امتناع کند و طرف دیگر نمی‌تواند به هیچ‌وجه، او را مجبور به ازدواج کرده یا به جهت صرف امتناع از وصلت، مطالبه خسارتی کند.

افزایش مهریه بعد از وقوع عقد

آخرین مورد از نکات حقوقی مهم درباره افزایش مهریه است. افزایش ثانوی مهریه مورد استناد نیست به این معنا که بعد از وقوع عقد و ثبت مهریه، طرفین تصمیم به افزایش مهریه می‌گیرند و حتی اقرارنامه‌ای تنظیم و توضیحاتی اضافه می‌شود.

این شرایط جدید نمی‌تواند به عنوان مهریه اصلی تلقی شود در واقع افزایش بعدی یک تعهد است که عنوان و امتیازات مهریه را ندارد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، نکات حقوقی مهم که قبل از ازدواج باید بدانید مطالعه کنید.

زوجین اگر از همان ابتدا در مورد مسائل مهمی مانند مهریه، حضانت فرزند، نفقه و سایر موارد به توافق برسند، امکان طلاق توافقی برایشان وجود خواهد داشت.

مهریه در طلاق توافقی از مهم‌ترین مسائلی است که زوجین باید در زمان طلاق توافقی نسبت به آن آگاه باشند و در موردش تصمیم بگیرند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع بخشش مهریه در طلاق توافقی می‌پردازیم.

طلاق توافقی چیست؟

طلاق توافقی یکی از دعاوی مربوط به طلاق است که در سال‌های اخیر افزایش زیادی پیدا کرده است.

در این نوع طلاق زن و مرد در همان ابتدا درباره مسائل مهمی مانند نفقه، مهریه، حضانت فرزند و غیره با هم توافق می‌رسند.

زمانی‌که زوجین در مورد تمام مسائل به توافق برسند، دادگاه بر همان اساس برایشان گواهی عدم سازش صادر می‌کند.

اما در مورد طلاق غیرتوافقی پروسه قانونی کمی طولانی‌تر بوده و دادگاه علاوه بر رسیدگی به طرح دعوای طلاق، سعی در رفع اختلافات زوجین خواهد داشت.

بخشیدن مهریه در ازای حق طلاق

در مواقعی که زوجین قصد دارند بدون پرداخت مهریه از هم جدا شوند، خانم مهریه‌اش را به آقا می‌بخشد.

خانم در ازای بذل مهریه از آقا حق طلاق یا همان وکالت در طلاق را دریافت می‌کند تا خیالش نسبت به انجام شدن طلاق حتی در صورت مخالفت همسرش راحت باشد.

طلاق توافقی بدون پرداخت مهریه

مهریه در طلاق توافقی بر خالف تصور عامه وجود دارد و بدون تعیین و تکلیف کردن مهریه، اجرای طلاق توافقی امکان‌پذیر نیست. بنابراین می‌توان گفت در طلاق توافقی می‌توان مهریه را کامل پرداخت کرد، می‌توان بخشی از مهریه را پرداخت کرد و بخشی از آن بخشیده شود و یا به طور کامل توسط خانم به آقا بخشیده شود.
پس همان‌طور که گفته شد طلاق توافقی بدون پرداخت مهریه هم امکان‌پذیر است ولی مشروط بر اینکه خانم با اراده خودش تصمیم به
بخشیدن مهریه کند.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، نکات حقوقی مهم که قبل از ازدواج باید بدانید مطالعه کنید.

رعایت جوانب حقوقی فقط مربوط به قبل از ازدواج نیست، بلکه بعد از ازدواج هم لازم است.

علی‌رغم این‌که یکی از مهم‌ترین عقود ضمن زندگی هر فردی ازدواج است، قانون مدنی یا سایر قوانینی هم‌چون قانون حمایت از خانواده تعریف دقیقی از ازدواج یا عقد نکاح به عمل نیاورده‌اند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع نکات حقوقی قبل ازدواج می‌پردازیم.

چگونگی ارث فرزندان و تقسیم ارث بین دختر و پسر متوفی از جمله موارد مهم در تقسیم ارث یا ماترکی است که از متوفی بر جا می‌ماند و در نظام حقوقی ایران احکام و قوانین خاصی دارد.

فرزندان دختر و پسر، از میان طبقات سه‌گانه ارث، در طبقه اول هستند. طبقه اول شامل فرزندان، پدر، مادر و همسر است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مساوی ارث بردن دختر و پسر می‌پردازیم.

سهم پسر از تقسیم ارث پدر

در توضیح سهم پسر از تقسیم ارث باید به این نکته توجه داشته باشید که چنانچه فرزندان، همه پسر یا همه دختر باشند، سهمشان مساوی است.

بنابراین قانون برابری ارث دختر و پسر تنها در همین مورد امکان­‌پذیر است در غیر این صورت سهم پسر دو برابر سهم دختر است.

در واقع بعد از پرداخت دیون و وصایای متوفی چنانچه مالی باقی بماند، پسر دو برابر دختر ارث می‌­برد.

سهم الارث دختر و پسر از مادر

مدتی است که این سوال به یکی از پرسش‌­های متداول تبدیل شده و بسیاری از افراد می­‌خواهند بدانند که طبق قانون جدید سهم‌الارث دختران و پسران از مادر متوفی خود چه مقدار خواهد بود.

جالب است بدانید که در تقسیم سهم‌الارث بین پدر و مادر تفاوتی وجود ندارد. یعنی در هر صورت سهم پسران دو برابر سهم دختران است.

قانون برابری ارث دختر و پسر

شاید تا به حال عبارت قانون برابری ارث دختر و پسر را شنیده باشید و بخواهید اطلاعاتی در مورد آن کسب کنید.

اگر تعداد پسران، کمتر از نصف تعداد دخترها باشند مثلاً دو پسر و پنج دختر، وصیت زیاده بر ثلث می‌شود و می‌توان سهم‌الارث را به‌صورت مساوی بین آن‌ها تقسیم کرد.

اگر وارث، مازاد بر ثلث را تنفیذ کنند مثل حالت اول سهم پسران و دختران برابر خواهد شد. و اگر تنفیذ نکنند، وصیت تا ثلث معتبر خواهد بود.

نتیجه‌ای که به دست خواهد آمد این است که سهم دختران تا جایی که ممکن است به سهم پسران نزدیک خواهد شد.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، نکات حقوقی مهم از ازدواج که هرگز نمی‌دانید مطالعه کنید.

روزانه تعداد زیادی معاملات مسکن انجام می‌شود. سوال اینجاست که آیا تمامی افراد از معامله‌ای که انجام داده‌اند، راضی هستند یا خیر؟

متاسفانه برخی از افراد از معاملات مسکن خود رضایت ندارند و ادعا می‌کنند که اگر زمان به عقب بازگردد هیچ گاه چنین کاری نمی‌کنند. عجله، خوش بینی، نداشتن اطلاعات کافی و… از جمله مواردی است که در نهایت به ناکامی در معاملات مسکن منجر می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع شکست در معاملات ملکی می‌پردازیم.

چرا نباید عجله کنیم؟

درست است که پیدا کردن مسکنی مطابق با بودجه و سلیقه، کاری زمان‌بر است و انرژی زیادی را نیز طلب می‌کند.

اما حتی اگر در انتخاب ملک تحت فشار عوامل بیرونی قرار داشته باشید هم نباید عجولانه رفتار کنید.

قطعا چنین موردی دلیل منطقی برای عجله در خرید نخواهد بود. شما باید پیش از خرید به خوبی ملک مورد نظر را بررسی کنید.

اگر از تحقیق و بررسی در مورد ملک مورد نظر بگذرید، بی‌شک خیلی زود پشیمان خواهید شد.

 چرا نباید بیش از اندازه خوش‌بین باشیم؟

خوش‌بینی درمعاملات مسکن یکی از عوامل شکست و ناکامی خواهد بود. هیچ‌گاه به زمان‌هایی که درقرارداد برای انجام تعهدات ذکر می‌شود، بی‌توجه نباشید.

متاسفانه برخی از افراد به دلیل این بی‌توجهی خسارات زیادی را متحمل می‌شوند. همواره این را به خاطر داشته باشید که فروشنده در فروش بسیار سریع عمل می‌کند. او می خواهد با تعیین زمان‌های کوتاه در قرارداد، خیلی زودتر به پول برسد. اگر شما خریدار هستید باید حسابی حواس خود را جمع کنید.

 گرفتاری در دام اوکازیون‌ها به چه معناست؟

برخی از افراد وقتی متوجه می‌شوند که یک ملک از قیمت بسیار پایینی برخوردار است، تصور می‌کنند که یک ملک اوکازیون پیدا کرده‌اند. در صورتی‌که در بسیاری از مواقع علت این قیمت پایین مشکلات موجود در ملک است که از چشم مشتریان پنهان مانده است.

مثلا ممکن است ملکی را پیدا کنید که در اطرافش پروژه‌های مزاحم وجود دارد یا در رهن بانک است یا از دسته املاک موقوفی، وراثتی یا وکالتی به شمار می‌رود.

توانایی احیای حق خود را داشته باشید!

تصور کنید که شما یک طرف معامله هستید و اگر در احیای حق خود هوشیارانه عمل نکنید، متضرر می‌شوید.

اما در صورتی‌که بتوانید از حق و حقوق خود دفاع کنید، بهره‌برداری درستی از معاملات مسکن داشته‌اید. خرید و فروش ملک یکی از بزرگ‌ترین معامله‌هایی است که هر فردی در زندگی‌اش انجام می‌دهد.

پس بهتر است تا رودربایستی را کنار بگذارید و از حق خودتان دفاع کنید. متاسفانه رودربایستی یکی از آفت‌های معاملات به حساب می‌آید.

توصیه می‌کنیم پیش از معامله از فروشنده بخواهید اصل سند را به منظور رویت به شما ارائه دهد.

از این کار خجالت نکشید. چون این کار حق طبیعی شماست. بهتر است پیش از معامله نسبت به بررسی مدارک هویتی مالک و گفت‌و‌گو و سوال و جواب با همسایگان هم اقدام به عمل آورید.

 اعتماد بی دلیل در معاملات ملکی، موجب شکست می‌شود!

اگر قصد معامله مسکن دارید، باید اعتماد را کنار بگذارید. حتی اگر طرف دیگر قرارداد برادر شماست، به دلیل اعتماد به وی از حقوق خود نگذرید!

در هر مرحله‌ای از معامله که قرار دارید، بابت هر پرداختی که انجام می‌دهید، از طرف مقابل خود رسید دریافت کنید. این را هم بدانید که تمام اسناد مرتبط باید در حضور شما امضا شوند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب پرداخت شارژ ساختمان بر عهده مالک است یا مستاجر؟  را مطالعه کنید.

قرارداد اجاره بعد از فوت موجر یا در صورت فوت مستاجر، دچار شرایط ویژه‌ای می‌شود.

اگر در مدت اجاره‌نامه هر کدام از طرفین فوت کنند، ممکن است شرایط قرارداد به‌طور کلی تغییر کند. بدون شک، قراردادی که توسط طرفین امضا شده است، شخص موجر و مستاجر را معرفی می‌کند. بنابراین، مسئولیت این قرارداد به عهده دو شخصی است که قرارداد را امضا کرده‌اند. حال به نظر شما، بعد از فوت هر کدام از این دو شخص مسئولیت قرارداد به عهده چه اشخاصی خواهد بود؟ در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع تاثیر فوت مستاجر در عقد اجاره می‌پردازیم.

آیا قرارداد اجاره با فوت طرفین فسخ می‌شود؟

براساس ماده ۴۹۷ قانون مدنی اگر مستاجر فوت کند یا مرگ موجر پیش بیاید، قرارداد اجاره با فوت آن‌ها باطل نمی‌شود.

قرارداد اجاره یک عقد لازم است. لازم بودن این قرارداد، به این معنی است که موجر و مستاجر تا پایان مدت قرارداد، ملزم خواهند بود که به آن عمل کنند.

حال اگر پیش از مدت تعیین شده برای قرارداد، هر کدام از طرفین فوت کنند، باز هم شرط لازم بودن قرارداد، برقرار است.

البته باید ذکر کنیم که در صورت وجود چند شرط بعد از فوت موجر یا مستاجر، قرارداد اجاره نیز باطل می‌شود.

شرط مباشرت در قانون فوت مستاجر

اگر در حین نوشتن قرارداد، شرط گذاشته شود که اجاره به شرط مباشرت مستاجر است، پس از فوت مستاجر، مالک می‌تواند قرارداد اجاره را باطل اعلام کند.

شرط مباشرت به این معنی است که ملک استیجاری، فقط توسط مستاجر استفاده شود. با مرگ مستاجر، عملا یکی از طرفین قرارداد وجود ندارد. در این شرایط، با توجه به ماده ۴۹۷، می‌توانید قرارداد را فسخ کنید.

شرط طول عمر موجر در اجاره‌نامه

فوت موجر در عقد اجاره، دو حالت را ایجاد می‌کند. اگر در متن قرارداد به شرط عمر موجر اشاره شده باشد، قرارداد صرفا در زمان حیات او انجام شود.

بنابراین، با فوت در اجاره، قرارداد باطل می‌شود. این شرایط اغلب زمانی ایجاد می‌شود که شخص ثالث وجود داشته باشد. یعنی شخصی به غیر از موجر، مالک ملک اجاره‌ای باشد. در این شرایط، به محض فوت موجر، قرارداد باطل خواهد بود.

صلح عمری مالک پیش از عقد اجاره

یکی از متداول‌ترین عواملی که به موجب آن شرط طول عمر برقرار می‌شود، صلح عمری است. اگر مالک، ملک خود را صلح عمری کرده باشد، به این معنا است که فقط در طول عمر می‌تواند از منافع ملک استفاه کند. یعنی ملک را اجاره دهد یا از آن به نحو دیگری بهره ببرد.

در چنین شرایطی با فوت مالک، حق بهره برداری از این اموال به متصالح می‌رسد و به این ترتیب، قرارداد اجاره نیز باطل می‌شود.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، اختیارات قانونی که شما در معاملات دارید مطالعه کنید.

یکی از این اسباب و وسایل پیشرفته ولی در عین حال پر خطر خودرروها و اتومبیل‌هایی هستند که هر روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم. تصادفات بوسیله اتومبیل و فوت ناشی از آن امروزه شمار زیادی از مرگ و میرها را در بر می‌گیرد.

متاسفانه به دلیل عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی توسط گروهی بزرگ از رانندگان، آمار خسارت و زیان و البته مرگ هموطنان ناشی از تصادفات رانندگی از رشد صعودی برخوردار بوده و این خبر برای هیچ شخصی تازگی ندارد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع نکات حقوقی مهم در تصادفات رانندگی می‌پردازیم.

چگونگی پیگیری پرونده‌های تصادف رانندگی

• در صورت وقوع تصادف رانندگی به‌صورت خسارتی، رانندگان موظف به هدایت وسایل نقلیه خود به منتهی‌الیه سمت راست هستند. سپس رانندگان باید با برقراری تماس به پلیس ۱۱۰ جهت بررسی تصادف شکل گرفته اقدام نمایند.
• پس از بررسی و کارشناسی مأمور پلیس از خسارت‌های وارد شده به وسایل نقلیه در حالت فراتر نرفتن مبلغ خسارت از حد معین سالیانه، طرفین باید به شرکت بیمه برای پرداخت خسارات خود مراجعه نموده و در غیر این‌صورت پلیس با طرح کروکی از تصادف، راننده مقصر را به پرداخت ضرر و زیان دیگری وادار می‌کند.
• در صورت وقوع تصادفات به همراه جراحت، افزون بر برقراری تماس با اورژانس، سرنشینان موظف به تماس با پلیس ۱۱۰ نیز هستند.

نحوه مطالبه خسارت تصادفات رانندگی به چه صورت است؟

جهت مطالبه خسارت ناشی از تصادف رانندگی، ابتدایی‌ترین گام یافتن مسبب اصلی وقوع تصادف است. بر اساس قانون، هر کس که به‌طور مستقیم در شکل گرفتن تصادف نقش داشته به عنوان مقصر شناخته می‌شود.

در صورت پذیرفتن اشتباه خود توسط فرد مقصر تصادف، احضار مأمور نیروی انتظامی لازم نیست. در غیر این‌صورت با برقراری تماس با پلیس ۱۱۰ باید نسبت به کشیدن کروکی اقدام کنید.

لازم به ذکر است اگر میزان هزینه خسارت وارد شده به وسایل نقلیه از مقدار تعیین شده توسط بیمه‌نامه مرکزی کمتر باشد باید با مراجعه به مراکز پرداخت خسارت اقدام به مطالبه خسارت خود نمایید.

نکات حقوقی مهم در تصادفات رانندگی

مجازاتی که در قانون برای رانندگان مقصر در تصادفات تعیین شده بیانگر این نکته است: که در صورت وقوع قتل ناشی از تصادفات رانندگی، اگر دلیل حادثه عدم مهارت مقصر یا رعایت نکردن احتیاط هنگام تصادف باشد، راننده مقصر به قتل غیر عمد محکوم می‌شود.

مجازات قتل غیر عمد در تصادفات رانندگی در قانون مجازات اسلامی

مطابق با ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی در صورت قتل غیر عمد در تصادفات رانندگی راننده به مجازات زیر محکوم می‌شود:

• شش ماه تا سه سال حبس
• پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب شرایط مسدود کردن حساب‌های بانکی بدهکاران  را مطالعه کنید.

مهریه در قانون حق مسلم زن نسبت به مرد نیست وزن می‌تواند از راه‌های قانونی اگر مرد مهریه را نپردازد آن را مطالبه کند.

قانون این اجازه را داده است که زن، توأمان با دادخواست مطالبه مهریه درخواست توقیف اموال برای مهریه کند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع درخواست توقیف اموال برای مهریه می‌پردازیم.

توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت

• متقاضی توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت به دفترخانه محل اجرای عقد نکاح مراجعه کند و درخواست صدور اجراییه می‌نماید.
• سردفتر این درخواست را به آخرین نشانی تعیین شده برای زوج ارسال می‌کند. هم‌چنین زوجه را به اداره ثبت مربوطه برای تشکیل پرونده هدایت می‌کند.
• زوجه با در دست داشتن اجراییه صادر شده و قبض ارسال اطلاعیه برای زوج و سایر اسناد و مدارک لازم یعنی شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج به اداره ثبت مربوطه مراجعه کرده و پس از تشکیل پرونده اجرایی برای اجرای مهریه، یک نسخه از اجراییه برای زوج ارسال شده و به وی مهلت داده می شود تا ظرف ۱۰ روز برای پرداخت مهریه یا معرفی مال اقدام نماید.
• پس از بازگشت پاسخ ابلاغیه، چنانچه شوهر ظرف ۱۰ روز از ابلاغ بری پرداخت مهریه یا معرفی مال اقدام نکند، زوجه می‌تواند برای درخواست توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت اقدام نماید. در این مرحله چنانچه مالی اعم از اموال منقول و غیر منقول، در مالکیت شوهر بوده و ضمنا جزء اموال غیرقابل توقیف یا مستثنیات دین نباشد، زوجه می‌تواند برای توقیف آن اموال و فروش آن و وصول مهریه از طریق اجرای ثبت اقدام نماید.

توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه

• زوجه موظف است تا با اخذ گواهی مربوطه از اداره ثبت، با در دست داشتن مدارک لازم به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند. مدارک لازم شامل گواهی اداره ثبت، شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج است.
• در این مرحله اگر میزان مهریه زوجه تا ۲۰ میلیون تومان باشد، دادخواست مهریه برای شورای حل اختلاف ارسال می‌شود. اما در حالتی که میزان مهریه بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، دادخواست برای دادگاه خانواده ارسال می‌شود.
• دادگاه خانواده با وصول دادخواست مهریه، اقدام به تعیین وقت دادرسی می‌کند. در ادامه در یک جلسه به تقاضای مهریه رسیدگی نموده و اقدام به صدور رای می‌نماید.

• رای مهریه، پس از گذشت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ به شوهر در سامانه ثنا یا در صورت تجدیدنظر خواهی، پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر قطعی بوده و می‌توان برای اجرای آن اقدام نمود.
• در مرحله اجرا زوجه می‌تواند در صورتی‌که در این فاصله به اموالی از زوج دسترسی یافته و تا تاریخ اجرا هنوز درخواست تامین خواسته نداده باشد.
• برای ارائه درخواست توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه و فروش آن اموال از طریق مزایده و وصول مهریه خود اقدام نماید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب همه چیز در مورد طلاق‌های بدون بازگشت مطالعه کنید.

اگرچه در عالم واقع و به لحاظ حقوقی، سه طلاقه کردن امری بی‌معناست، اما مراد از سه طلاقه، نوعی از طلاق است که در اصطلاح حقوقی به آن «طلاق بائن» گفته می‌شود.

براساس ماده ۱۱۴۳ قانون مدنی «طلاق بر دو قسم است: بائن و رجعی.» و براساس ماده ۱۱۴۴ قانون مدنی، « در طلاق بائن برای شوهر حق رجوع نیست.» در طلاق رجعی، شوهر در مدت عده می‌تواند به همسرش رجوع کند و زن نیز در مدت عده حق نفقه و سکونت دارد، اما بائن در لغت به معنای جدایی است و از این جهت به طلاقی که رجعی نباشد، بائن می‌گویند، زیرا در آن حق رجوع برای شوهر دیگر وجود ندارد و با وقوع طلاق، رابطه نکاح به‌طور کامل از بین می‌رود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع طلاق هایی بدون بازگشت می‌پردازیم.

انواع طلاق بائن

• طلاق قبل از نزدیکی: اگر زن و شوهر قبل از عروسی یعنی دورانی که در عرف «نامزدی» یا «عقدبستگی» گفته می‌شود، از یکدیگر طلاق بگیرند، البته به شرطی که در این دوران نزدیکی نداشته باشند، در این‌صورت، طلاقشان از نوع بائن خواهد بود.
•  طلاق یائسه: اگر مردی همسر یائسه خود را طلاق دهد، در این‌صورت دیگر حق رجوع به او را ندارد. سن یائسگی در زن‌ها متفاوت است اما در عرف برای زنان عادی ۵۰ سالگی و برای زنان سیده ۶۰ سالگی، سن یائسگی قلمداد می‌شود.
•  طلاق که پس از سه بار وصلت یا رجوع محقق می‌شود: اگر مردی همسر خود را طلاق دهد در مدت عده به همسرش رجوع کند، دوباره زن را طلاق دهد، و دوباره رجوع کند، اگر بخواهد برای بار سوم همسرش را طلاق دهد، در این‌صورت دیگر حق رجوع ندارد و این نوع طلاق، طلاق بائن تلقی می‌شود.
•  طلاق خُلع و مبارات: طلاق خلع، طلاقی است که در آن زن بواسطه کراهتی که از شوهر دارد، مالی را به‌عنوان «فدیه» به همسرش می‌دهد.

احکام طلاق بائن

• اگر طلاق به‌صورت بائن واقع شود، زن و شوهر به محض جاری شدن صیغه طلاق بر یکدیگر حرام شده و تنها راه حلال شدنشان به یکدیگر، جاری شدن مجدد صیغه نکاح است.
• هم‌چنین زن حق سکونت در منزل مرد را ندارد و مرد هم وظیفه‌ای در قبال نفقه زن بر عهده نخواهد داشت، مگر این‌که زن حامله باشد که در این‌صورت از زمان طلاق تا زمان وضع حمل، نفقه وی بر عهده شوهر خواهد بود.
• هم‌چنین پس از وقوع طلاق، زن باید سه طهر (سه ماه) عده نگه دارد و در صورت فوت شوهر چه در زمان عده و چه پس از آن، از شوهر خود ارث نمی‌برد.
• البته اگر مرد زن خود را در حالتی که خودش بیمار است، طلاق دهد و ظرف یکسال از تاریخ طلاق بواسطه همان بیماری فوت کند، در این‌صورت زن مطلقه‌اش از وی ارث می‌برد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب کدام مهریه‌ را بهتر است انتخاب کنیم؟ مطالعه کنید.

مسدود کردن حساب بانکی افراد توسط سازمان‌های کشور مطلقا غیرقانونی است و هیچ سازمانی حق ندارد به علت طلبکار بودن افراد، حسابی را مسدود کند، حتی این سازمان‌ها این اجازه را ندارند به علت طلبکار بودن افراد از حساب آن‌ها برداشت کنند.

مسدود کردن حساب بانکی یا به عبارتی بازداشت وجوه فقط تحت شرایطی و صرفا با دستور مراجع قضایی امکان‌پذیر است. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع مسدود کردن حساب‌ بانکی بدهکار می‌پردازیم.

طبق قانون، افراد و مراجعی که اختیار مسدود کردن یا کسب اطلاع از حساب جاری اشخاص را دارند در زیر به ترتیب ذکر شده است:

• دستور مراجع قضایی
• دستور مستقیم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
• تقاضای مشتری

مراجع قضایی

از جمله اقدامات تامینی که برای حفظ حقوق خواهان یا شاکی در مراجع قضایی اعم از دادسرا، دادگاه‌های بدوی و تجدید‌نظر امکان آن وجود دارد صدور دستور مسدود کردن حساب بانکی افراد به میزان مورد دعوا است و در این مورد طبق قانون، مراجع قضایی مکلف یا مختار هستند که حکم به انسداد حساب بانکی بدهند.

•  در دعاوی حقوقی: مبلغ چک، سفته و برات با درخواست دارنده و در صورت وجود شرایط مقرر قانونی قاضی را مکلف می‌کند که قبل از رسیدگی به موضوع، حساب صادر کننده را به میزان مورد مطالبه مسدود کند.
• در دعاوی کیفری: دادسرا می‌تواند مبلغ شکایت شده را در حساب محکوم توقیف کند. این موضوع به ویژه در دادسرای جرایم رایانه‌‎ای زمانی‌که نقل و انتقالات اینترنتی مشکوکی رخ داده باشد و شاکی خصوصی موضوع را پیگیری کند متداول است.

شرایط مسدود کردن حساب‌ بانکی

در مواردی که مسدود کردن حساب به دستور مرجع قضائی صورت گرفته باشد، دستور رفع مسدودی نیز باید از سوی مرجع قضایی مسدود‌کننده حساب به بانک فرستاده شود. بانک‌ها نیز موظف هستند احکام صادره از دادگاه را در این خصوص اجرا کنند.

رفع مسدودی از حساب بانکی

•  در دعاوی حقوقی: در صورتی‌که حساب متهم قبل از صدور رای قطعی مسدود شده است. وی می‌‎تواند با ارائه سریع دفاعیات موثر و قانع کردن قاضی برای رفع مسدودی اقدام کند. در صورتی‌که رای قطعی صادر شده و حساب متهم به دلیل پرداخت مبلغ مذکور مسدود شده است باید در اسرع وقت برای پرداخت اقدامات لازم را به عمل آورد.
• در دعاوی کیفری: در شکایات کیفری در صورت مسدودی حساب پس از تحقیق از بانک مربوطه در مورد مرجع صادرکننده دستور مسدودی حساب، متهم فورا باید در دادسرا و شعبه مسدود کننده حاضر تا مانع از مسدودی حساب شود.

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

در دو مورد شعبه بانک مجاز به مسدود کردن حساب نیست که در زیر اشاره شده است:

• حساب مشتری فعال نبوده است.
• دارای سابقه صدور چک بلامحل است.

در چنین ‌مواردی شعبه، حساب مشتری را راکد یا حسب مورد درگیر تلقی می‌کند. یکی از مواردی که بعضا اتفاق می‌افتد، مسدود شدن حساب به دلیل چک بلامحل است که باعث محرومیت از خدمات بانکی برای صادرکنندگان چک برگشتی به مدت ۷ سال از آخرین چک صادر شده برگشتی خواهد بود.

درخواست مشتری

در مواردی که انسداد حساب جاری به تقاضای مشتری باشد، باید وی بقیه چک‌های مصرف نشده را به شعبه مسترد کند. در غیر این‌صورت شعبه بانک نمی‌تواند صرفا به درخواست مشتری مبنی بر به سرقت رفتن دسته چک و یا مفقود شدن آن، حساب جاری مشتری را مسدود کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب هر قراردادی را امضا نکنید زیرا پیگرد قانونی دارد را مطالعه کنید.

این عبارت پارک مساوی با پنچری را در جاهای مختلف ممکن است دیده باشید.

 یکی از مشکلاتی که مردم در بیشتر شهرها با آن روبرو هستند، پیدا نکردن جای پارک مناسب در خیابان‌های شهر است. شهروندان به علت نبودن پارکینگ‌های عمومی به‌ اندازه کافی در مراکز شهر، مجبورند خودروهای خود در کوچه‌های هم‎جوار خیابان‌های شهر پارک کنند که در بعضی از مواقع باعث ایجاد مشکل برای ساکنان منازل واقع در این محله‌ها خواهد شد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع پارک ممنوع می‌پردازیم.

بررسی موضوع مطابق با قوانین ایران

طبق ماده ۲۴ قانون مدنی هیچ‌کس نمی‌تواند کوچه و خیابان‌هایی که بن‌بست یا مسدود نیست را تحت تملک قرار دهد. هم‌چنین، مطابق با ماده ۹۶ قانون شهرداری، اراضی کوچه‌های عمومی، میدان‌ها، پیاده‌روها، خیابان‌ها و بطور کلی معابر، مورد استفاده عموم است و ملک عمومی محسوب می‌‎شود؛ طبق اصل ۱۹ قانون اساسی ایران نیز، همه مردم از حقوق مساوی برخوردار هستند.

بنابراین طبق قانون، نصب تابلو پارک ممنوع و پارک پنچری به غیر از روی در پارکینگ، جرم است و قانون برای آن مجازات حبس در نظر گرفته است.

استثنائات جرم بودن نصب تابلو پارک ممنوع

جلوی در خانه و مغازه، ملک خصوصی کسی نیست. بنابراین، نصب هر‎گونه تابلو پارک ممنوع یا تهدید به پنچر کردن خودروها در کوچه و خیابان‌های شهر، جرم محسوب می‌‎شود و می‌توان در دادسرا شکایت کرد.

هم‌چنین مسدود کردن کوچه و خیابان نیز جرم است و مجازات دارد. در نتیجه، قرار دادن موانع از سوی کسبه، نگهبانان ادارات یا هر شخص دیگری در کنار کوچه، خیابان، مقابل مغازه یا خانه و ممانعت از پارک خودروهای دیگر، نقض آشکار حقوق شهروندی است و طبق قانون، مجازات دارد و همه مردم می‌توانند ماشین خود را در تمام کوچه‌های شهر پارک کنند. اما این ممنوعیت دو استثناء دارد:

• از نظر قانون، پارک کردن خودرو مقابل پارکینگ هر جایی چه خانه باشد و چه مغازه ممنوع است.
• استثناء دوم درباره کوچه‌های بن‌بست است. اگر فردی در کوچه بن‌بست ساکن باشد، تمام فضای داخل کوچه حق او و همسایه‌ها است؛ به این ترتیب پارک کردن خودروی افرادی که ساکن آن کوچه نیستند از نظر قانون مشکل دارد.

آیا در پارک غیر مجاز می‌توان ماشین را پنچر کرد؟

خیر در اینجا شخص نمی‌تواند ماشین دیگری را پنچر کند و فرد باید با نیروی انتظامی تماس بگیرد تا به این وسیله کارها انجام شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب قوانین حقوقی مهم آپارتمان نشینی که باید بدانید را مطالعه کنید.

زمانی‌که ملکی را خرید و فروش می‌کنید یا خودرویی می‌خرید یا به فروش می‌گذارید، ممکن است بارها با خیار فسخ و خیارات قانونی روبرو شده باشید.

یکی از راه‌های خاتمه دادن به یک قرارداد، استفاده از اختیاراتی است که قابلیت از بین بردن معامله را دارند و در قانون مدنی پیش‌بینی شده است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی اختیارات قانونی در معاملات می‌پردازیم.

اختیارات قانونی در معاملات

امکان دریافت خسارت در صورت تاخیر در پرداخت وجه معامله

این حالت، زمانی برای طرفین ایجاد می­‌شود که کالای فروخته شده یا همان مبیع، کالایی مانند اتومبیل بوده و زمانی برای پرداخت مبلغ معامله و ارائه کالای مورد معامله، مشخص نشده باشد.

در این‌صورت، اگر سه روز از تاریخ معامله بگذرد و در این مدت نه فروشنده کالا را به مشتری تحویل دهد و نه مشتری تمام پول را به فروشنده بدهد، فروشنده مختار در فسخ معامله می‌شود. اگر خریدار به تعهد خود برای پرداخت وجه یا ارائه کالا عمل نکند، تنها فروشنده می‌­تواند معامله را فسخ کند.

ولی در حالتی که فروشنده به هر طریقی پول معامله را درخواست کند یا مشتری قصد پرداخت وجه را داشته باشد، اما فروشنده از دریافت آن خودداری کند، یعنی از حق فسخ خود صرف‌ نظر کرده و به معامله پایدار است.

اختیار فسخ کردن معاملات

حق فسخ، یک اصطلاح رایج برای بستن قرارداد است. زمانی‌که فردی، در یک معامله اختیار برهم زدن معامله را دارد، به آن اختیار که در واقع حق برهم زدن معامله است را، خیار فسخ می‌گویند.

حق فسخ اختیاری است که قانون‌گذار به دو طرف قرارداد داده است تا در صورت وجود شرایط مشخصی، بتوانند قرارداد خود را منتفی کنند. پس نتیجه می‌گیریم که در حق فسخ، یکی از دو طرف قرارداد با اراده و آگاهی، تصمیم به انحلال قرارداد می‌گیرد.

برای فسخ قرارداد، شخصی که قرارداد را فسخ می‌کند، می‌بایست دارای شرایط زیر باشد:

• فسخ‌کننده باید برای باطل کردن معامله، رضایت کامل داشته باشد. چنانچه این کار را با اکراه انجام دهد، فسخ انجام شده، باطل محسوب می‌شود.
• فردی که قرارداد را فسخ می‌نماید، باید از صلاحیت و اهلیت لازم به لحاظ سنی و عقلی برخوردار باشد و به اصطلاح حقوقی محجور نباشد.

فسخ قرارداد در دو حالت زیر رخ خواهد داد:

• توافق و تراضی طرفین: طرفین قرارداد می‌توانند به‌صورت توافقی حق فسخ را برای یک طرف یا دو طرف معامله قرار دهند یا این اختیار را مشروط به ایجاد شدن چیزی یا عدم آن، کنند.
• درخواست فسخ از طریق مراجع قانونی: چنانچه یکی از طرفین معامله، به دلیل تخلف طرف مقابل، در معامله ضرر نماید، می‌تواند از دادگاه تقاضای فسخ نماید. مشروط بر این که، خیار فسخ در قرارداد قید شده باشد. در صورتی‌که خیار فسخ در قرارداد نباشد، دادگاه پس از الزام به ایفای تعهد، چنانچه، ایفای تعهد توسط محکوم علیه انجام نشود، می‌تواند با صلاحیت خود قرارداد را فسخ نماید.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، هر قراردادی را امضا نکنید زیرا پیگرد قانونی دارد  را مطالعه کنید.

در مجتمع‌های آپارتمانی چون مردم مجبورند با چند فرهنگ متفاوت باهم زندگی کنند، توصیه می‌شود قوانین آپارتمان‌نشینی رعایت شود.

فرهنگ آپارتمان‌نشینی یعنی رعایت نکاتی که مخصوص خانه‌های آپارتمانی است و باعث بهتر شدن زندگی و روابط اجتماعی همسایگان می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع قوانین حقوقی مهم آپارتمان نشینی می‌پردازیم.

آیا هنوز هم چهار دیواری اختیاری است؟

این جمله در بین ایرانیان بسیار متداول است و در زمان‌هایی که افراد احساس کنند دیگران قصد دخالت در زندگی آن‌ها را دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. حقیقت آن است که در زندگی آپارتمانی جمله‌ «چهار دیواری اختیاری» در برخی از موضوعات معنا ندارد.

قوانین حقوقی مهم آپارتمان نشینی

•  آپارتمان ملک شخصی نیست و با بقیه واحدهای مجتمع شریک هستیم و فقط به همان اندازه مالکیت، حق دخالت در امور مجتمع را داریم.
• قبل از این‌که در آپارتمان مستقل شوید از تمامی حق و حقوق خود مطلع شوید. پارکینگ و انباری را طبق سند در اختیار بگیرید و از انباری و پارکینگ دیگران استفاده نکنید.
•  قسمت‌های عمومی ساختمان، مخصوص به تمامی ساکنین است و قبل از استفاده باید تمامی ساکنین مجتمع رضایت داشته باشند.
• از گذاشتن کفش، گلدان و یا وسایل دیگر در راه پله ها و راهروها خودداری کنید.
• در راه‌پله‌ها یا پنجره آپارتمان، از صحبت کردن خودداری کنید زیرا به دور از شان است.
• ریختن زباله در حیاط، آسانسور و غیره به دور از ادب است.
•  قبل از اینکه مراسمی دارید که تا نیمی از شب طول می‌کشد تمامی همسایه‌ها را در جریان بگذارید.
•  در هنگام پختن غذای نذری، از تمامی ساکنین آپارتمان به خاطر استفاده از آب یا برق عمومی اجازه بگیرید.
•  یکی دیگر از قانون‌های آپارتمان‌نشینی استفاده نکردن از پارکینگ همسایگان است و حتما قبل از استفاده، آن‌ها را از این موضوع مطلع کنید.

• از ضربه زدن به دیوارها هنگام جابه‌جا کردن اشیا نظیر میز و مبل و غیره اجتناب کنید.
• از اصلی‌ترین قوانین آپارتمان‌نشینی گذشت، همکاری و همراهی با همسایگان است.
•  از وسایل عمومی آپارتمان به دقت استفاده کنید.
•  پرداخت شارژ و هزینه‌های آپارتمان را سر وقت پرداخت کنید.
•  به وسایل بقیه ساکنین آسیب وارد نکنید.
•  اجازه ندهید صدای دعواهای خانوادگی شما به بیرون آپارتمان منتقل شود و در آبروی شما تاثیر منفی داشته باشد.
•  انتظارات بیش از اندازه، از همسایه‌ها نداشته باشید.
•  هر گونه تغییرات در بالکن خصوصی یا نما امکان ندارد و باید رضایت مدیر و ساکنین را فراهم کنید.
•  نگه داری سگ، کبوتر، قناری و غیره در تراس و یا بخش‌های عمومی آپارتمان ممنوع است.
•  در صورت بروز هر گونه خرابی، سریعا مدیر ساختمان را آگاه کنید
•  در صورتی که آسیبی به وسایل عمومی ساختمان وارد شود، همان شخص باید هزینه تعمیر را پرداخت کند.
•  اسباب کشی با آسانسور ممنوع است و سرایدار باید از اسباب کشی ساکنین با آسانسور جلوگیری کند.
•  وجود اختلاف بین ساکنین در چارچوب این موارد باید توسط مدیر حل شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب قوانین بسیار مهم که هر موجر و مستاجری باید بدانند را مطالعه کنید.

پس از فوت شخص تمام اموال، حقوق و دیون او به کسانی می‌‌رسد که از وی ارث می‌برند.

موضوع ارث‌بری یک امر کاملا غیر ارادی است و شخص لازم نیست تا به اراده خود کاری انجام دهد تا پس از او اموالش به وراث او منتقل گردد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع ارث بردن مجدد فرد می‌پردازیم.

آیا یک نفر دو بار ارث می‌برد؟

در صورتی‌که در شخص واحد موجبات متعددی از ارث جمع باشد، یعنی شخص نامبرده بتواند از چند جهت از متوفی ارث ببرد، با دو حالت مواجه می‌شویم:

• حالت اول: این است که یکی از آن موجبات مانع ارث‌بری از موجب دیگری باشد، در این حالت فقط شخص از آن عنوانی ارث می‌برد که مانع است. برای مثال فرض کنید که شوهر زنی فوت شود و آن زن با برادر شوهرش ازدواج کند فرزند این دو با فرزندی که آن زن از شوهر سابقش داشته هم خواهر امی (مادری) می‌شوند و هم دختر عمو در این حالت شخص به‌واسطه عنوان خواهر ارث می‌برد نه به واسطه عنوان دختر عمو چون خواهر از طبقه دوم و دخترعمو از طبقه سوم است و تا شخصی از طبقه دوم وجود داشته باشد وراث طبقه سوم از ارث محروم هستند.

• حالت دوم: حالتی است که یکی از آن موجبات، مانع ارث‌بری از موجب دیگری نباشد در این حالت شخص به واسطه هر دو عنوان ارث می‌برد مثلا فرض کنید شخصی با دختر خاله خود ازدواج نماید و پس از فوت وی متوفی فاقد خویشاوند نسبی در طبقه اول و دوم باشد و صرفا دو دخترخاله داشته باشد که یکی از آن دختر خاله‌ها همسر وی نیز است. در چنین فرضی همسر او هم به‌عنوان دختر خاله ارث خواهد برد و هم به‌عنوان همسر متوفی.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب ۳ تفاوت مهم ارث بردن زن و شوهر از یکدیگر  مطالعه کنید.

امروزه برخی اشخاص، در بحث تنظیم قراردادها دقت نظر خاصی ندارند و بی‌خبر از این موضوع، اقدام به امضا اوراقی می‌نمایند که اجرای مفاد آن بند به بند برای اشخاصی که در متن قرارداد نامشان وجود دارد، الزامی است.

توجه به این موضوع که تنظیم قراردادها اصولا تعهدآور است می‌تواند گره از یک‌سری ابهامات فکری افراد در زمان انعقاد قرارداد بگشاید. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع هر قراردادی را امضا نکنید می‌پردازیم.

هر قراردادی را امضا نکنید

برخی اشخاص بر این باور هستند که امضا اوراق عادی که به آن قرارداد اطلاق می‌شود، وجاهت قانونی ندارد و فقط اوراقی که در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود معتبر است که این مطلب باعث شده تا افراد، بی‌خبر از عواقب قانونی همان اوراق عادی که در آن الزاماتی را به‌عنوان مفاد قرارداد برای خود ایجاد کرده‌اند، راهی راهروهای دادسرا و دادگاه شوند، زیرا بر علیه آنان طرح دعوی شده، پس در هنگام تنظیم هر نوع قراردادی می‌بایست تمامی جوانب کاری آن در خصوص اجرا یا عدم اجرا، به نحو احسن بررسی شود.

برای مثال خریدار ملک و املاک باید در زمان هرگونه قراردادی که الزام‌آور است دقت نظر و حساسیت داشته باشند؛ زیرا وصول برخی خسارات از خریداران به‌دلیل عدم وصول چک‌های صادره در زمان مقرر، سبب طرح دعوی در محاکم قضایی شده و متاسفانه خریدار محکوم به پرداخت ضرر و زیان خواهد شد.

چراکه تقبل نموده در صورت عدم پرداخت مبلغ چک در موعد تعیین شده به نفع فروشنده، می‌بایست ۲۰ تا ۵۰ درصد مبلغ معامله را که گاها بدون آگاهی از متن قرارداد، آن‌ را امضا نموده خود را اسیر خواسته فروشنده و اطرافیان موجود در بنگاه معاملات ملکی می‌کند؛ لذا اعلام عدم آگاهی در زمان طرح دعوی توسط خریدار، برای محاکم قضایی مقبول نمی‌شود و فروشنده با اخذ خسارت یک‌طرفه معامله را هم فسخ می‌کند؛ زیرا خریدار در مفاد قرارداد یا همان قولنامه این اختیار را به فروشنده واگذار نموده است.

پس آشنایی با عواقب قضایی هر نوع قرارداد و قولنامه‌ایی تحت پیگرد قانون خواهد بود و اگر اشخاص جامعه در معاملات خود دقت نظر لازم را داشته باشند و از مداخله افراد غیر جلوگیری کنند، قطعا اسیر خواسته‌های افراد سودجو نخواهند شد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب بایدها و نبایدهای قانون جدید صدور چک را مطالعه کنید.

برای اینکه مالی بتواند مهر زن قرار بگیرد صرف مالیت داشتن بدین معنی که ارزش ریالی داشته باشد کافی است لذا مهریه می‌تواند علاوه بر سکه، ملک و هر نوع مال غیرمنقول دیگری نیز باشد.

تعیین سکه بهار آزادی به عنوان مهریه

تعیین مال غیر منقول به عنوان مهریه

برای ثبت ملک به عنوان مهریه مدارکی لازم است که باید در هنگام عقد در دفتر ازدواج آماده باشد. مدارکی  از جمله برگه استعلام از ثبت، گواهی مبنی بر پرداخت مالیات و گواهی پرداخت عوارض و هم‌چنین سند رسمی ملک و تمامی مدارک دیگری که معمولا فروشنده آن‌ها را به دفتر ثبت اسناد رسمی ارائه می‌دهد.
در صورتی‌که زوج تمام این مدارک را آماده کند و همراه خود به دفتر ازدواج بیاورد، سردفتر ازدواج هم در قباله ازدواج مشخصات ملک را به عنوان مهر زوجه وارد می‌کند.

سپس سردفتر باید قباله ازدواج را به نزدیک‌ترین دفتر ثبت اسناد رسمی بفرستد؛ یعنی ملک باید ابتدا در سند ازدواج به عنوان مهریه ثبت شود و سپس مراحل قانونی طی شود و ملک در دفتر اسناد رسمی به زوجه منتقل شود.

تعیین وجه نقد به عنوان مهریه

 با توجه به تورم و تنزل ارزش پول، معمولا کمتر وجه نقد به عنوان مهریه تعیین می‌گردد به موجب تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه زمان تادیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی تعیین می‌گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر اینکه زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب زن چگونه می‌تواند جلوی فرار مرد از پرداخت مهریه را بگیرد؟ مطالعه کنید.

هر کسی در تجارت و کسب و کار به نوعی با چک سر و کار دارد اما اغلب افراد در صدور چک و یا دریافت آن اشتباهاتی مرتکب می‌شوند که بعدها می‌تواند در معامله‌های تجاری به ضرر آن‌ها تمام شود.

این روزها همه درباره قانون جدید چک حرف می‌زنند، برخی این اتفاق را ترسناک می‌دانند و برخی هم آن را برای آینده اقتصاد و پایین آمدن چک‌های برگشتی کاری مفید می‌دانند با مجله دلتا همراه باشید تا با برخی از این باید ها و نباید های قانون جدید چک آشنا شوید.

 چک کشیدن به شیوه جدید!

•  سقف عمر چک‌های صادر شده از سوی دارنده دسته چک، سه سال است.
•  اگر صادر‌کننده چک دارای چک برگشتی باشد، اجازه صدور برگه چک جدید در سامانه به وی داده نمی‌شود.
• در دسته چک‌های جدید باید تمام اطلاعات فرد گیرنده و دلیل صدور چک در سامانه ثبت شود.
• دارنده دسته چک دارای سقف اعتباری مشخصی است و جمع چک‌های صادر شده از سقف اعتباری وی تجاوز نخواهد کرد.
•  نقد کردن چک تنها توسط  فردی که نامش در سامانه ثبت‌ شده است، امکان‌پذیر خواهد بود.
•  صادرکننده چک باید اطلاعات روی برگه چک را از طریق برنامک تلفن همراه یا اینترنت بانک همان بانک که در آن حساب جاری داشته و دسته چک را از آن گرفته، ثبت کند.

 چک صیاد چیست؟

اولین قدم آن بود که چک‌های ایران دارای ظاهر همسان شوند تا گرفتاری‌های حقوقی و فرایند بررسی‌شان ساده‌سازی شود. بر اساس قانون جدید چک، بانک‌ها موظف شدند از دسته چک‌های متحدالشکلی با عنوان چک صیاد استفاده کنند و چک‌های قدیمی منسوخ اعلام شد.

  خداحافظی با حساب خالی

در گذشته هرکسی می‌توانست حتی با حساب خالی چک بنویسد ولی حالا بانک مرکزی افراد را اعتبارسنجی می‌کند. با این شرایط افراد نمی‌توانند بیشتر از مبلغ اعتبارشان چک صادر کنند. با قانون جدید چک تمام حساب‌های بانکی افراد به دسته‌چک‌شان متصل است و اگر حساب اصلی متصل به چک خالی بود، بانک‌ها از تمام حساب‌های صاحب چک برداشت می‌کنند.

  چک راحت‌تر برگشت می‌خورد!

یکی دیگر از ویژگی‌های قانون جدید چک این است که برخلاف گذشته می‌توانید به سرعت مجرم را به دام بیندازید. افراد می‌توانند بدون ثبت درخواست و حکم دادگاه، چک‌هایی را که گواهی عدم پرداخت دارند، به دادگستری ببرند و دادگستری به راهنمایی و رانندگی و ثبت اسناد دستور می‌دهد که پلاک خودروهای مالک چک و دیگر اموال  او را به نفع طلبکار ضبط کنند.

خداحافظی بد حساب‌ها و ورشکسته ها با دسته چک

یکی از باید ها و نباید های قانون جدید چک آن است که متقاضی ورشکسته یا از نظر مالی ناتوان نباشد و اعتبار مالی کافی داشته باشد. به جز این، او نباید در سه سال اخیر چک برگشتی داشته یا سوءسابقه‌ای به نام او ثبت شده باشد. هم‌چنین بدهکار نبودن متقاضی دریافت دسته چک هم مهم است و افراد زمانی می‌توانند درخواست دسته چک بدهند که تمامی بدهی‌هایشان اعم از چک های پاس نشده و وام ها را تسویه کنند.

با اولین چک برگشتی مسدود می شوید

خب با توجه به قانون جدید، پس از برگشت نخستین چک، سامانه دیگر اجازه صدور و ثبت چک جدید را نمی‌دهد تا به این ترتیب از صدور چک‌های بی‌محل و بی‌اعتبار جلوگیری کند.

 چک، تاریخ انقضا دارد

بر اساس قانون جدید، تاریخ سررسید چک‌ها نمی‌تواند بیشتر از سه سال از زمان دریافت دسته‌چک باشد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا مرگ پایان قرارداد است؟ را مطالعه کنید.

هم‌زمان با افزایش هزینه خرید خانه، روند اجاره نشینی نیز رو به افزایش است اما به دلیل آگاهی نداشتن افراد از حقوق مترتب بر این عقد، مشکلات مختلفی برای طرفین پیش می‌آید.

نکات حقوقی مهم و زیادی در زمینه قرارداد اجاره وجود دارد که دانستن آن چه برای مستاجرین و چه برای موجرین، لازم است تا مبادا دچار مشکلات حقوقی بعدی شوند. در این نوشتار از مجله دلتا موضوع قوانین مهم برای موجر و مستاجر را بررسی می‌کنیم.

•  پرداخت هزینه‌های خانه اجاره‌ای

ماده ۴۸۶ در این باره مقرر می‌دارد که تعمیرات و همه مخارجی که در عین مستاجره برای استفاده از آن لازم باشد بر عهده مالک یا موجر است. آن تعمیراتی که به خود عین ملک اجاره‌ای ربطی پیدا نمی‌کند با مستاجر است و به موجر یا مالک ارتباطی پیدا نمی‌کند.

•  انجام کارهای اضافی و تزئینات در واحد اجاره‌ای

نکته‌ای که باید به آن دقت کرد این است که اگر فرد مستأجر هزینه‌هایی را برای ملک انجام دهد یا مثلا تزئیناتی را برای ملک که جدا نشدنی است انجام دهد و از مالک و موجر اذن نداشته باشد هزینه آن را نمی‌تواند مطالبه کند مگر در مواردی که باعث سختی زندگی شود و اذن و دسترسی به موجر نباشد تا اجازه گرفته شود.

•  ذکر مدت در قرارداد اجاره

در قرارداد اجاره باید دقت کرد که مدتی برای آن ذکر شود و ذکر مدت در قرارداد علت اصلی صحیح بودن آن به حساب می‌آید زیرا در غیر این صورت آن اجاره باطل خواهد بود.

• عیب در مال اجاره‌ای

ماده ۴۷۸ مقرر می‌دارد که اگر عین اجاره‌ای عیب داشته باشد یا معیوب باشد مستاجر می‌تواند به علت این عیب قرارداد را فسخ کند اما اگر موجر عیب پیش آمده را تعمیر کند و از آن رفع عیب کند دیگر برای مستأجر حق فسخی پیش نخواهد آمد.

•  فوت مستاجر یا موجر و تکلیف اجاره

عقد اجاره عقدی لازم است و با فوت موجر یا مستاجر قرارداد اجاره تا پایان مدت باقی و پابرجاست. مگر آن که این امر در قرارداد قید شود که در صورت فوت مستاجر یا مالک اجاره منحل شود. اما در غیر این صورت در حالتی که مستاجر فوت شود اجاره به وراث وی می‌رسد.

•  انجام تغییرات توسط موجر

در قرارداد اجاره طرف توافق حاصله مستاجر مالک منافع شده است و در آن مدت از آن استفاده کامل خواهد کرد. در اینجا باید به عنوان یک مستاجر حقوق خود را بدانید که یکی از آنها این است که موجر نمی‌تواند در مدت اجاره تغییری در عین اجاره‌ای انجام دهد. برای مثال موجر نمی‌تواند به این دلیل که الان مصالح ساختمانی ارزان شده و قرار است بعدا گران شود و از قبل قصد داشته ملک اجاره‌ای را تغییراتی بدهد.

•  عیب دار شدن عین مستاجره یا خراب شدن عین مستاجره

یکی دیگر از قوانین مهم برای موجر و مستاجر آن است که مستاجر امین تلقی می‌شود و به این امین بودن احکامی بار می‌شود. مثل این که اگر در عین مستاجره خرابی به وجود آید وی مسئول نخواهد بود مگر آن‌که ثابت شود در نگهداری آن تعدی و تفریط کرده است.

•  شرط کردن ضمن اجاره

در ضمن اجاره مستاجر و موجر ممکن است شروط و توافقات فرعی داشته باشند برای مثال مستاجر ممکن است شرط کند و ضمن قرارداد اجاره که طرف چند مدت موجر موظف است که قسمت دیوارهای خانه را رنگ آمیزی یا دکوراسیون کند یا شروط دیگری که افراد ممکن است چه مربوط به اجاره یا غیر آن باشد انجام دهند در این صورت اگر هر کدام ضمن اجاره شرطی کرده باشند و دیگر از انجام شرط تخلف کند فردی که شرط به نفع وی بوده می‌تواند فوراً قرارداد اصلی اجاره را فسخ کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا مرگ پایان قرارداد است؟ را مطالعه کنید.

با گسترش روز افزون استفاده عموم مردم از گوشی‌های هوشمند و راه‌های ارتباطی جدید از طریق شبکه‌‎های مجازی، حجم اختلافات زناشویی نیز افزایش یافته و گاهی موضوع استفاده نادرست از این موارد، باعث شده برخی از زوج‌ها برای حل اختلاف بر سر خیانت و عدم وفاداری همسرشان، دست به دامان مراجع قضایی شوند.

خیانت کردن همسر برای هریک از زوجین بسیار ناگوار است و در اغلب موارد، اولین راه حلی که بعد از آگاهی از خیانت همسر به ذهن زوج آسیب دیده خطور می‌کند، طلاق است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع خیانتی که باعث طلاق می شود می‌پردازیم.

آیا صرف وجود رابطه یکی از همسران با شخص ثالث می‌تواند از موجبات طلاق باشد؟

اثبات خیانت یا توهم به خیانت (در صورت وجود دلایل و امارات)، در صورتی‌که از مصادیق ایجاد عسر و حرج بوده و ادامه زندگی مشترک را ناممکن سازد، می‌تواند برای مرد و زن از موجبات طلاق باشد.

اگر چه مرد هر وقت بخواهد می‌تواند دادخواست طلاق بدهد و ملزم نیست دلیل خاصی را برای تصمیم خود ذکر کند و این قاعده مطابق با شرع اسلام بنا شده که اختیار طلاق را به مرد داده است، ولی این محدودیت برای مرد وجود دارد که اگر بخواهد زن خود را طلاق دهد، حتما به دادگاه مراجعه کند. در این صورت، دادگاه گواهی عدم سازش صادر خواهد کرد و ثبت طلاق فقط با این گواهی ممکن خواهد بود.

اما در صورتی که زن درخواست طلاق کند، اگر از طریق طلاق خلع یا توسل به شروط ضمن عقد نکاح و گرفتن وکالت برای طلاق، نتواند راهی برای درخواست طلاق پیدا کند، باید به اثبات ادعای خود بپردازد که خیانت یا توهم به خیانت کردن همسرش موجب عسر و حرج شده یا با توسل به بند ۵ ماده ۱۱ قانون حمایت خانواده‏ اقدام کند.

خیانت در زندگی زناشویی به شکل مشخص در قانون ما جرم انگاری نشده است. شاید بتوان گفت تنها آثار این خیانت، رابطه نامشروع جنسی است که حسب مورد می‌تواند مشمول مجازات حد یا تعزیر قرار گیرد.

از این سو ارسال یک ایمیل که محتوای ابراز علاقه ساده به یکی از همسران دارد نمی تواند جرم باشد. از سوی دیگر ارسال یک فیلم یا برنامه صوتی و … مستهجن فقط می‎تواند مشمول جرایم رایانه‌‎ای تلقی شود و نه موضوع خیانت.

آیا وجود رابطه اینترنتی می‎تواند به عنوان خیانت محسوب شود؟

موضوع این سوال فقط برای زن مطرح خواهد بود که بتواند برای طلاق و اثبات عسر و حرج، به آن متوسل شود و طبق قانون، مرد برای طلاق نیاز به اثبات هیچ موضوعی ندارد. ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی بیان می‌کند: هر کس مدعی حقی باشد، باید آن را اثبات کند و کسی که علیه او ادعایی شده، هرگاه در مقام دفاع‌ در دادگاه، مدعی امری شود که محتاج به دلیل باشد، اثبات امر بر عهده او است‌.

ایمیل، اس ام اس یا چت را می‌توان از لحاظ شباهت با دلایلی هم‌چون سند عادی سنجید. اما چون امکان دخالت در این اسناد از طریق هک و… بسیار است، اطمینان از صحت و درستی و انتساب آن‎ها به یک فرد، نسبت به سایر اسناد کتبی، کمتر است.

 روش‌های ارتباطی چون ایمیل، چت، اس ام اس، تنها می‌توانند از امارات (نشانه‌های) ایجاد علم برای قاضی باشند که در کنار سایر شرایط، موجب علم قاضی در خصوص مساله گردد.

در نتیجه، وجود چنین رابطه‌ای به صرف رابطه اینترنتی جرم انگاری نشده و فقط در صورت بروز این رابطه در قالب‌های جرایم عمومی (مذکور در قانون مجازات) قابل پیگرد است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب با این حق می‌توانید از همسرتان تمکین نکنید مطالعه کنید.

به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی مهریه مالی است که به مجرد عقد، زوجه مالک آن می‌شود؛ بنابراین مهریه یا صداق تعهد مالی است که شوهر به هنگام وقوع عقد ازدواج، پرداخت آن را به همسر خود بر عهده می‌گیرد و مکلف است بلافاصله پس از امضای قرارداد ازدواج هر لحظه که زن مطالبه کند آن را بپردازد.

بسیار دیده شده است مردی که ملزم به پرداخت مهریه شده قبل یا بعد از اقدام قانونی زن برای وصول، اموال و دارایی خود را به طرق مختلفی به دیگران انتقال می‌دهد یا به عبارتی دیگر قصد فرار از پرداخت مهریه دارد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع فرار مرد از پرداخت مهریه می‌پردازیم.

زن چگونه می‌تواند جلوی فرار مرد از پرداخت مهریه را بگیرد؟

تقاضای ابطال معامله به قصد فرار از دین

زوجه در چه زمانی و به چه طریق می‌تواند صوری بودن معاملات را ثابت کرده و تقاضای ابطال آن را از دادگاه بنماید؟

بهترین راه برای جلوگیری از انتقال اموال توسط زوج

یکی از مهم‌ترین قراردادهایی که عموم افراد جامعه در طور عمر خود بارها با آن روبه‌رو می‌شوند قراردادهای راجع به املاک است.

هر کسی که مبادرت به خرید و فروش ملکی می‌کند باید با نکات اولیه و مهمی در خصوص این قراردادهای راجع به املاک آشنا باشد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع بدون این شروط قرارداد امضا نکنید می‌پردازیم.

شرط مهم اول

در قراردادهای ملکی و فروش اموال ( منقول یا غیر منقول ) که ثمن یا بهای کالا در چند مرحله دریافت می‌گردد از سوی فروشنده شرط گردد که چنانچه هر یک از چک‌های خریدار برگشت خورده یا منجر به پرداخت نگردد؛ فروشنده می‌تواند مورد معامله را فسخ نموده و هم‌چنین می‌تواند بدون اجازه دادگاه به هر شخص حقیقی یا حقوقی که اراده نمود، واگذار نماید.

شرط مهم دوم

در قرارداد فروش بهتر است فروشنده شرط نماید که خریدار تا پایان قرارداد و تنظیم سند رسمی به نام خود یا تا قبل از پرداخت کل قیمت معامله، حق انتقال اعم از اجاره، صلح یا فروش مورد معامله را نداشته و ندارد وگرنه معامله بعدی باطل است.

این شرط می‌تواند از اقدام خریداری که قیمت مورد معامله را به‌طور کامل پرداخت نکرده و آن را واگذار نموده است و خود به هر دلیل پاسخ‌گو نیست، جلوگیری نماید.

شرط مهم سوم

در بسیاری از قراردادهای ملکی، طرفین به این جمله که به‌صورت چاپی در قرارداد آمده است، مواجه می‌شوند که:”اسقاط کافه خیارات از طرفین به عمل آمد” و معمولا بدون داشتن آگاهی و اطلاع از این عبارت، مبادرت به امضاء ذیل آن قرارداد می‌نمایند.

حال ببینیم مراد از این عبارت چیست؟ “خیار” به معنی اختیار است و “خیارات” جمع آن است و خیار در اینجا یعنی اختیارِ داشتن فسخ و برهم زدن معامله و “کافه خیارات” یعنی همه خیارات و اختیاراتی که در معامله برای طرفین متصور است.
قانون‌گذار در ماده ۳۹۶ قانون مدنی از ۱۰ نوع خیار (حق فسخ) سخن گفته است. وقتی طرفین یا خریدار به راحتی ذیل شرط قرارداد، مبنی بر این که “اسقاط کافه خیارات از طرفین به عمل آمد” را امضا می‌کنند، یعنی می‌پذیرند که اگر ملک خریداری شده مثلا معیوب بوده است، حقی بر فسخ قرارداد نداشته و در هر صورت باید آن را با همین کیفیت بپذیرد. چرا که حق فسخ و برهم زدن قرارداد را عالما و عامدا از خود سلب و ساقط نموده است، حتی اگر ضرر چشمگیری نموده باشد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا زن می‌تواند دوباره مطالبه مهریه کند؟ را مطالعه کنید.

کلاهبرداری را اگر نشود از بین برد،‌ می‌شود خود را در برابر آن واکسینه کرد. راهش هم این است که شگردهای کلاهبرداری را بدانیم و با کسانی که این شگردها را به کار می‌گیرند وارد معامله نشویم یا احتیاط‌های لازم را در تمام معاملات رعایت کنیم.

کلاهبرداران امروزی از روش‌های متفاوتی نسبت به کلاهبرداران قدیمی استفاده می‌کنند، در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع عجیب ترین شیوه های کلاهبرداری می‌پردازیم.

انواع کلاهبرداری مجازی

دریافت بیعانه

رایج‌ترین شیوه کلاهبرداری در فضای مجازی مربوط به بخشی است که افراد برای خرید یک جنس خاص، تصمیم می‌گیرند بیعانه پرداخت کنند. آن هم بدون این که کالا را دیده یا سالم بودنش را تست کرده باشند. در این موارد ممکن است فروشنده از افراد مختلف بیعانه بگیرد و بعد از دریافت پولی که مدنظرش است، گوشی تلفنش را خاموش کند.

خود را جای فروشنده جا زدن

یکی دیگر از شیوه های کلاهبرداری آن است که کلاهبردار با زیرکی خودش را جای فروشنده جا می‌زند. به این شکل که مثلا یک گوشی همراه می‌خرد و از فروشنده می‌خواهد که آن را با پیک به دستش برساند و پول را هم به پیک تحویل می‌دهد.

فروشنده با خیال راحت این کار را انجام می‌دهد و به پیک هم می‌سپارد که حتما بعد از دریافت وجه نقد، گوشی را تحویل دهد.

تا این جای کار مشکلی نیست و همه‌چیز روی اصول پیش می‌رود. تا این که فرد کلاهبردار شماره پیک را جهت هماهنگی از فروشنده دریافت می‌کند و پس از تماس با او می‌گوید خریدار پول را برایش کارت به کارت کرده و او فقط گوشی را تحویل دهد.

پیک موتوری از همه‌جا بی‌خبر این کار را می‌کند و به همین سادگی گوشی از دست می‌رود. فردی با این شیوه نزدیک ۲۰۰میلیون تومان کلاهبرداری کرده بود.

عکس‌های دورغین

حتما در شبکه‌های اجتماعی جمله «چیزی که سفارش می‌دی؛ چیزی که تحویل می‌گیری» را زیاد خوانده‌اید. این جمله حکایت از غش در معامله دارد.

این که فردی عکس کالایی را در سایت می‌گذارد، خریدار به استناد عکس آن را می‌خرد اما در نهایت زمانی که کالای مورد نظرش را دریافت می‌کند، متوجه می‌شود چیزی که سفارش داده با چیزی که دریافت کرده زمین تا آسمان فرق دارد.

چک قبول نکنید

مورد دیگری که بهتر است در معاملات واقعی هم خیلی از آن استفاده نکنید و به اعتمادش قدم برندارید چک است. چه برسد به این که بخواهید در معاملات آنلاین هم از آن استفاده کنید. در چنین معاملاتی بهتر است از پول نقد یا کارت به کارت حضوری استفاده کنید. درست است که فرد متخلف را به‌عنوان مجرم معرفی می‌کند و حتی حکم تعقیب هم برایش صادر می‌شود، اما در اکثر مواقع باعث نمی‌شود قربانی به حق و حقوقش برسد.

جدی بگیرید

اما مهم‌ترین اصل برای اینکه کلاه سرتان نرود این است که  در خریدهای آنلاین به افراد اعتماد بی‌جا نکنید. اجناس را حضوری، پس از بازدید و چک کردن بخرید و پولش را ترجیحا نقد بپردازید یا همان لحظه کارت به کارت کنید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب معامله قولنامه‌ای چگونه معامله‌ای است؟ را مطالعه کنید.

طبق ماده  ۱۱۰۷ قانون مدنی، نفقه عبارت است از نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسكن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و هر آنچه به صورت عادت یا احتیاج لازمه زندگی وی باشد.

در قوانین مدنی و کیفری ایران نسبت به پرداخت نفقه تاکید بسیاری شده است تا از طریق آن، مردان ملزم به پرداخت حق و حقوق شرعی و قانونی همسر خود باشند اما در مواردی نیز به آنان اجازه داده شده است که از پرداخت آن خودداری کنند. قانون میزان دقیقی برای نفقه مشخص نکرده بلکه نفقه را بر مبنای نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن و منطبق با عرف زمان و مکان زندگی زوجین دانسته است. در این نوشتار از مجله دلتا به موارد مجاز پرداخت نکردن نفقه می‌پردازیم.

موارد مجاز پرداخت نکردن نفقه توسط مرد

مهم‌ترین چراغ سبز قانون مدنی برای ندادن نفقه به زن ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی است که می‌گوید هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود.

طبق این ماده عدم تمکین مجوزی برای ندادن نفقه است البته تمکین تابع عرف اقوام و نزدیکان است و در اصطلاح قانونی یا حقوقی تمکین عبارت از برآوردن نیازهای شوهر و اجابت کردن خواسته‌های مشروع او است.

از جمله موارد تمکین، اقامت در اقامتگاه دائمی شوهر است یعنی زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی کند؛ مگر در یک مورد استثنا و آن اینکه در عقد ازدواج شرطی غیر از آن شده باشد که زن در منزل دیگری یا خانه دیگری زندگی کند.

اگر زن بدون دلیل موجه و بدون موافقت شوهر خانه را ترک کند و حتی در خانه پدر یا مادر خویش اقامت کند، مرد می‌تواند نفقه پرداخت نکند. مورد دیگر، الزام زن به حسن معاشرت با شوهر خویش است.

زنی که بدون دلیل موجه از تمکین خودداری کند، ناشزه یعنی نافرمان و خاطی نامیده می‌شود و در این صورت علاوه‌بر این‌که مرد از دادن نفقه معاف خواهد بود، می‌تواند طلاق وی را نیز از دادگاه تقاضا کند.

سوءرفتار زن یا انتخاب شغلی مغایر با شئون اخلاقی و وظایف زناشویی و داشتن معاشران فاقد صلاحیت اخلاقی از دیگر موارد نشوز محسوب خواهد شد.

نفقه در عقد موقت

طبق ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی، در عقد موقت، زن حق نفقه نداشته مگر اینکه شرط شده یا اینکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.

نفقه تنها منحصر به زنی است که به عقد دائم در آمده است و در عقد یا ازدواج موقت زن مستحق نفقه نخواهد بود مگر اینکه در موقع عقد شرط شده باشد یا اینکه طرفین ابتدا با هم توافق کرده باشند.

شکایت برای دریافت نفقه

برای نقد کردن نفقه زن می‌تواند دو نوع شکایت حقوقی و کیفری را مطرح کند که نوع اول دادخواست حقوقی و دیگری شکایت کیفری است.

هنگامی که زن از شوهر خود تمکین می‌کند و شوهر از دادن نفقه خودداری می‌ورزد، زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده و طرح دعوی حقوقی برای گرفتن نفقه، محکومیت شوهر به پرداخت نفقه را از دادگاه بخواهد و در این صورت دادگاه پس از بررسی ادعای زن حکم به پرداخت نفقه خواهد داد اما اگر مرد محکوم به پرداخت نفقه شود و از پرداخت آن، امتناع کند، زن می‌تواند درخواست طلاق مطرح کند و قاضی، مرد را مکلف و مجبور خواهد کرد که وی را طلاق دهد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا مرگ پایان قرارداد است؟ را مطالعه کنید.

به‌طور کلی توقیف به معنای بازداشتن از امری یا نگاه داشتن چیزی است.

مسئله توقیف اموال زمانی مطرح می‌‌شود که شخص بابت سهولت اجرای حکم از مال توقیفی یا به دلیل جلوگیری از نقل انتقال یا مخفی نمودن اموال بدهکار، به موجب دستور یا حکم دادگاه، اقدام به توقیف اموال متعلق به شخص بدهکار می‌نماید که در نتیجه توقیف شخص بدهکار از هرگونه نقل و انتقال باز داشته و ممنوع می‌‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع مسدود کردن کد ملی بدهکار می‌پردازیم.

اجرای حکم دادگاه در خصوص توقیف اموال به روش‌های مختلفی می‌تواند صورت بگیرد که در ادامه خواهیم داشت:

توقیف اموال غیرمنقول

هرگونه مالی که عرفا نمی‌توان آن را جابجا یا منتقل نمود مانند زمین، ملک و .. غیرمنقول محسوب می‌شود. چنانچه مال غیر منقول دارای سند رسمی به نام شخصی باشد از طریق اجرای ثبت می‌توان آن را توقیف نمود. در این‌صورت شخص ممنوع از انتقال آن مال می‌شود و هر گونه اقدام حقوقی اعم از انتقال مالکیت یا منافع مال، باطل خواهد بود.

اگر منافع مال غیر منقول هم‌چون اجاره‌ ملک، به قدری باشد که در طول یک سال بتوان حق شاکی را از آن پرداخت نمود، با صلاح‌دید دادگاه ‌می‌توان به جای عین مال، منافع آن را توقیف نمود.

توقیف اموال منقول

اموالی هم‌چون خودرو، موتورسیکلت، لوازم منزل و … که عرفا امکان جابه‌جایی آن‌ها وجود دارد، مال منقول نام دارند، که اگر دارای سند باشند (خودرو و مانند آن) هم از طریق صدور قرار تامین خواسته توسط دادگاه و هم از طریق اجرای ثبت قابل توقیف است.

در توقیف اموال منقول ابتدا باید از آن‌ها صورت‌برداری شده و سپس مورد ارزیابی قرار گیرند و در صورت نیاز به انتقال اموال توقیف شده به مکان دیگر، برای آن‌ها از سوی دادگاه، امین تعیین می‌شود.

اموال دیگری همچون موجودی حساب‌های بانکی، اموال و وجوهی که نزد شخص ثالث بوده و متعلق به طرف دعوا است، سهام شرکت‌ها و هر نوع اوراق بهادار و کد ملی نیز برای وصول خواسته قابل توقیف هستند که در خصوص مورد آخر به دلیل اهمیت و تازگی موضوع، در ادامه به آن اشاره می‌‌شود.

مسدود کردن کد ملی بدهکار

به موجب دستورالعمل ساماندهی و تسریع در اجرای احکام مدنی و به منظور احقاق حقوق عامه و بهبود و تسریع در روند اجرای احکام مدنی، در بند ح دستورالعمل نامبرده مشروح می‌دارد:

ایجاد ظرفیت جهت ممنوع‌الخدمات کردن و انسداد حساب محکومان مالی، موضوع مواد ۱۷ و ۱۹ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی.

بنابراین به موجب مصوبه اخیر التصویب می‌توان کد ملی افرادی که به موجب حکم دادگاه محکوم به پرداخت مبلغی می‌شوند را مسدود نمود، که در پی آن فرد از بهره‌مندی حقوقی هم‌چون افتتاح حساب بانکی، انتقال هر گونه سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی و تمدید اعتبار کارت بانکی و … محروم می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چگونه می‌توان برای ازدواج مجدد از دادگاه اجازه گرفت؟ مطالعه کنید.

اشتباه کردن در هر زمانی برای افراد پیش می آید اما اگر این اشتباه در عالم حقوق رخ دهد می تواند خسارات جبران ناپذیر برای فرد به‌همراه داشته باشد.

اشتباه، پندار نادرستی است که انسان از واقعیت پیدا می کند یا به بیان دیگر نمایش نادرست واقعیت در ذهن است و اشتباه در معامله حقوق و تکالیف اشخاص را تحت تاثیر قرار داده و چهره های گوناگونی دارد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع اشتباه در معاملات می‌پردازیم.

چه زمانی اشتباه، عقد را باطل می کند؟

• اشتباه در نوع عقد:

اشتباه در نوع یا ماهیت عقد یعنی این که دو نفر می‌خواهند معامله‌ای را منعقد کنند ولی یکی از طرفین هدف و قصدش از انجام معامله اجاره ملک مورد نظر است ولی طرف دیگر قرارداد قصد فروش ملک را دارد اگر عقد را بدین صورت اشتباه منعقد کنند باعث بطلان عقد است.

• اشتباه در مورد عقد:

مورد عقد یا معامله آن چیزی است که طرفین می‌خواهند مبادله کنند در خصوص اشتباه در مورد عقد می‌توان موردی را تصور کرد که فردی قصد فروش میز یا خودرو پراید خود را دارد ولی طرف دیگر عقد قصد خرید صندلی و یا کامیون را دارد در این حالت اگر عقدی منعقد گردد باطل است.

• اشتباه در خود موضوع معامله:

موضوع معامله چیزی است که طرف معامله به دلیل وجود آن وصف حاضر به خرید کالا شده است به‌طور مثال: اگر شخصی گردنبندی را بخرد به دلیل این که طلا است ولی بعدا مشخص گردد مسی بوده در اینجا معامله و عقد باطل است به دلیل آن‌که طلا بودن گردنبند علت این معامله بوده است و آن فرد قصد خرید طلا را داشته است.

• اشتباه در شخص طرف معامله:

زمانی‌که شخصیت یک فرد علت انعقاد قرارداد یا عقد است و اشتباه در طرف عقد باعث بطلان معامله است برای روشن‌تر شدن این موضوع موردی را در نظر بگیرید که فردی به دلیل این که طرف دیگر دوست وی است ماشینی را به او هبه می‌کند اگر آن فرد دوست وی نباشد و اشتباه شده باشد آن معامله باطل است چون هبه کننده به دلیل شخصیت آن فرد ماشین را به وی هبه کرده است.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب نداشتن قرارداد اجاره یا قرارداد اجاره شفاهی چه معایبی دارد؟  مطالعه کنید.

طبق ماده 1085 قانون مدنی، زن می‌تواند تا مهریه او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند.

در سال‌های اخیر با وجود افزایش آمار طلاق در میان خانواده‌ها اما بسیاری از همین افراد اطلاعات کافی و لازم را درخصوص طلب مهریه و یا تمکین همسر از زوج ندارند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع عدم تمکین با حق حبس می‌پردازیم.

باید و نباید‌های حق حبس برای زوجه در قانون

• مهریه باید حال باشد. برابر ماده ۱۰۸۳ قانون مدنی مهر می‌تواند کلا یا جزئا حال یا به وعده باشد.
• اگر مهر مدت دار باشد زوجه زمانی حق خواهد داشت مهر خود را مطالبه کند که زمان آن فرا رسیده باشد که در این وضعیت زوج نیز می‌تواند ایفاء وظایف زناشویی را از زوجه طلب کند و در این شرایط زوجه نمی‌تواند به حق حبس برای زوجه خود استناد کند.
• اما در حالتی که زوج ایفای وظایف زناشویی را از زوجه طلب نکند و زمان پرداخت مهریه هم رسیده باشد یا مهریه وعده دار نباشد، زوجه می‌تواند از حق حبس برای زوجه خود استفاده کند.چون به موجب ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض وقوع عقد نکاح، زوجه مالک مهر می‌شود.
• زوجه قبل از اخذ مهریه به ایفاء وظایف زناشویی عمل نکرده باشد. برابر ماده ۱۰۸۶ قانون مدنی، چنانچه زوجه قبل از گرفتن مهریه، با میل خود، از زوج تمکین خاص کند، حق حبس وی ساقط و دیگر اجازه امتناع از تمکین و سایر وظایف زناشویی ندارد.

چنانچه زوجه در حین عقد مطلع باشد که زوج قادر به پرداخت مهریه نیست و با این وصف به عقد ازدواج وی در آید نه تنها نمی‌تواند به لحاظ عدم قدرت و استطاعت زوج بر پرداخت مهریه تقاضای بطلان عقد را بنماید بلکه مجاز به استفاده از حق حبس خود هم نیست لذا می‌بایست پس از عقد، با درخواست زوج به ایفاء وظایف زناشویی اقدام نماید، در غیر این صورت ناشزه محسوب می‌شود.

زوجه در چه مواردی می‌توانند از حق حبس استفاده کند؟

زوجه تا دریافت کل مهریه مکلف به تمکین خاص و ایفاء وظایف زناشویی نیست. در صورت تقسیط مهریه حق حبس برای زوجه تا اتمام پرداخت اقساط باقی می‌ماند.

آثار اعمال حق حبس زن

• زن را نمی‌توان ملزم به تمکین خاص و ایفای سایر وظایف زناشویی کرد.
•  در صورت تقسیط پرداخت مهریه حق حبس زن تا پایان دریافت تمامی اقساط به قوت خود باقی می‌ماند.
• زن مستحق نفقه خواهد بود.
• در صورت خودداری زن از پرداخت نفقه، زوجه حق شکایت کیفری از زوج خواهد داشت.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب نداشتن قرارداد اجاره یا قرارداد اجاره شفاهی چه معایبی دارد؟  مطالعه کنید.

یکی از بزرگ‌ترین معضلات در پروسه طلاق، مشخص شدن تکلیف مهریه خانم و در بعصی موارد توقیف سهم‌الارث آقا بابت مهریه است.

متاسفانه خانواده‌ها بدون توجه به بضاعت مالی آقا و صرفا بر اساس سنت‌های خانوادگی مهریه‌های بسیار سنگینی برای خانم مشخص می‌کنند. بدون توجه به این موضوع که اگر خانم مهریه خود را به اجرا بگذارد، آقا چطور می‌تواند آن را پرداخت کند. در نوشتار از مجله دلتا به موضوع توقیف سهم‌ الارث شوهر بابت مهریه می‌پردازیم.

توقیف سهم‌الارث شوهر بابت مهریه در عقد دائم

در صورتی‌که آقا اموالی برای توقیف نداشته باشد یا اموالی که دارد شامل مستثنیات دین شود، دادگاه مهریه خانم را به صورت اقساطی در می‌آورد. ولی اگر در این شرایط یکی از بستگان آقا فوت کند و ارثیه‌ای به آقا تعلق بگیرد، خانم می‌تواند برای توقیف سهم‌الارث شوهر بابت مهریه اقدام کند.

توقیف سهم‌الارث شوهر بابت مهریه در عقد موقت

در شرایط عادی خانم می‌تواند در هر زمان مهریه خود را مطالبه کند ولی در شرایطی که آقا اموالی نداشته باشد که بتواند مهریه خانم را پرداخت کند و ارثیه‌ای به ایشان برسد، خانم نمی‌تواند سهم‌الارث آقا را برای مهریه توقیف کند.

به‌صورت کلی اگر خانم و آقایی عقد موقت کنند و آقا فوت کند، باز هم خانم جز وراث محسوب نمی‌شود و ارثیه به ایشان تعلق نمی‌گیرد مگر شرایطی‌که آقا به‌صورت قانونی وصیتی در باب این موضوع انجام داده باشد.

توقیف سهم‌الارث اقا بابت مهریه

•  شرایط اول: حالتی است که در آن آقا فوت می‌کند و همسر دائمش هنوز مهریه خود را دریافت نکرده و بخشیدن مهریه انجام نشده (خانم مهریه را نبخشیده). از آن‌جایی که مهریه نوعی بدهی محسوب می‌شود در اولویت بالاتری نسبت به سهم‌الارث، وراث دیگر قرار می‌گیرد و باید پرداخت شود. بهتر است بدانید در این شرایط اگر خانم به دلیل مهریه مالی را توقیف کند وراث دیگر برای فروش آن مال باید رضایت خانم را جلب کنند.
• شرایط دوم: حالتی است که آقا در قید حیات باشد و یکی از بستگان ایشان فوت کند و ارثیه‌ای به ایشان تعلق گیرد. در این صورت اگر خانم خواستار مطالبه مهریه خود باشد می‌تواند به میزان مهریه خود از سهم‌الارث اقا بابت مهریه توقیف کند.

مراحل توقیف سهم‌ الارث شوهر بابت مهریه

خانمی که قصد انجام این کار را دارد باید ابتدا دادخواستی مبنی بر مطالبه مهریه از همسر خود را تنظیم کند سپس باید از دادگاه درخواست توقیف سهم‌الارث اقا برای مهریه را تقاضا کند.

هم‌چنین می‌تواند برای توقیف به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و از آن طریق اقدام کند. بعد از تنظیم این دادخواست کارشناسی‌های لازم توسط دادگاه صورت می‌گیرد و اگر انحصار وراثت متوفی که ارثی برای همسر خانم به جا گذاشته انجام شده باشد، خانم باید عملیات مزایده و فروش مال را انجام دهد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چرا دیه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه کنید.

مرگ پدیده‌ای غیرقابل انکار است. نمی‌توان از آن گریخت و در آخر یک روز گریبان تمام انسان‌ها را خواهد گرفت و با رسیدن مرگ حیات آدمی به پایان می‌رسد.

هر چیزی که تا امروز فرد مالک آن‌ها بود از فردا و با رسیدن مرگ دیگر اموال او نخواهد بود آما آیا مرگ پایان قرارداد‌های شخص نیز هست؟ در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع پایان قرارداد با مرگ می‌پردازیم.

عقود لازم

عقد لازم عقدی است که نمی‌توان به دلخواه و بدون حق فسخ قرارداد از آن خارج شد. اصل در قانون مدنی لازم بودن عقود است. منظور این است که تمام عقود در حالت کلی لازم هستند مگر این‌که قانون صراحتا یا تلویحا بگوید که جایز است.

عقد جایز

عقد جایز عقدی است که طرفین بدون داشتن حق فسخ هر گاه که بخواهند می‌توانند آن را بر هم بزنند.

آیا مبایعه‌نامه بعد از فوت باطل می‌شود؟

مبایعه‌نامه یک سند عادی است که در صورت مخدوش نشدن نزد دادگاه، معتبر و محترم است. پس در صورتی‌که طرفین قرارداد مبایعه‌نامه یا یکی از آن‌ها فوت کند، قرارداد معتبر است و باطل نمی‌شود و ملکیت آن چه مورد بیع قرار گرفته به ورثه منتقل می‌شود.

اعتبار قولنامه دست‌نویس بعد از فوت

اگر در نظر شما هم دو واژه «قولنامه» و «مبایعه‌نامه» هم معناست، احتمالا تعجب کرده‌اید که ما دو تیتر در نظر گرفته‌ایم.
نکته اینجاست که دو واژه قولنامه و مبایعه‌نامه یا بیع‌نامه بار حقوقی متفاوتی دارند. بیع‌نامه یک قرارداد کامل و مملک است.
یعنی با امضای آن به شکل صحیح، موضوع قرارداد برای مثال یک خانه به ملکیت خریدار در می‌آید. هم‌چنین همان‌طور که می‌دانیم مبایعه یک عقد لازم است.

اما قولنامه همان‌طور که از نامش بر می‌آید، یک قرارداد قطعی نیست! وعده انجام یک قرارداد در آینده است، جایز است و از آن‌جا که جایز است پس از مرگ طرفین قابل اعتبار و استناد نیست.

اعتبار قرارداد بعد از فوت

مرگ طرفین یک قرارداد گاهی بر سرنوشت آن و تعهدات ناشی از آن تاثیر می‌گذارد. قرارداد با توجه به ماهیتش از حیث لازم و جایز بودن سرنوشت متفاوتی پس از مرگ طرفینش خواهد داشت. اگر قرارداد لازم باشد پس از مرگ طرفین باقی و معتبر است و اگر جایز باشد پس از مرگ و جنون طرفینش از بین رفته و به پایان می‌رسد.
قولنامه و مبایعه‌نامه دو قرارداد متفاوت هستند و هر کدام پس از مرگ اطراف قرارداد سرنوشت متفاوتی دارند. قولنامه باطل می‌گردد و مبایعه‌نامه هم‌چنان معتبر است مگر این‌که قرارداد توسط دادگاه مخدوش شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب دو اختلاف رایج ملکی که بهتر است بدانید را مطالعه کنید.

یکی از معتبرترین شناسه‌هایی که هر خانواده‌ای در ایران دارد، کد پستی است.

کد پستی یک کد ۱۰ رقمی است که با استفاده از آن هرکسی، از هر نقطه از جهان که بخواهد، می‌تواند برایمان مرسولات خود را پست کند. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع نکات مهم درباره کد پستی می‌پردازیم

لزوم استفاده از کد پستی

استفاده از کدهای پستی ۵ رقمی طی سال‌های گذشته، سبب‌ساز مشکلات بسیار عدیده‌ای برای مردم، سازمان‌ها و اداره‌ها و صد البته سازمان پست جمهوری اسلامی ایران بود.

این کدهای پستی، نیاز به نوشتن کامل آدرس پستی را مرتفع نمی‌ساختند و نمی‌توانستند به تنهایی، برای شناسایی مبدا و مقصد مرسولات پستی کافی باشند.

از طرف دیگر، هر یک از سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌ها، برای خود پلاک‌های ویژه‌ای داشتند که باعث می‌شد شناسایی پلاک‌ها و آدرس‌ها بسیار دشوار و پیچیده شود.

روش‌های دریافت کد پستی ملک

در گذشته تنها با خواندن قبوض انرژی می‌شد از کد پستی ساختمان مطلع شد. اما امروز روش‌های دیگری ابداع شده که دریافت کد پستی ملک را آسان‌تر کرده است. قدیمی‌ترین روش دریافت کد پستی ملک، مراجعه به قبوض و جدیدترین روش آن جست‌وجوی کد پستی با نام ساختمان است.

• دریافت کد پستی ملک از راه وبسایت

برای دریافت کد پستی ملک کافی است پرتال شرکت ملی پست را گوگل کنید یا با آدرس  https://epostcode.post.ir مستقیم وارد پرتال شوید. در صفحه اول خدمات مربوط به کدپستی را مشاهده می‌کنید. در این وبسایت می‌توانید کد پستیتان را تغییر بدهید و گواهی کد پستی بگیرید. اما برای دریافت کد پستی ملک فقط گزینه کدیاب را را انتخاب کنید.

• دریافت کد پستی با نام ساختمان

در روش دریافت کد پستی با نام ساختمان احتمال دارد پس از ثبت اسم ساختمان با چند گزینه مشابه دیگر هم مواجه شوید. نگران نشوید. چون تک‌تک این برج‌ها آدرس و مشخصات دقیقی دارند و احتمال اشتباه در جست‌و‌جوی کد پستی با نام ساختمان صفر است. در ادامه می‌توانید شماره واحد را هم وارد کنید و گزینه دریافت کد پستی ملک را انتخاب کنید.

• دریافت کد پستی ملک از راه تلفن ثابت

در این روش دریافت کد پستی ملک لازم است حتما شماره تلفن ساختمان را داشته باشید. بعد به‌سادگی و با وارد کردن شماره تلفن، قادر به دریافت کد پستی ملک هستید. این امکان در گذشته برای کاربران وجود داشت و بسیار استفاده می‌شد. این امکان در پرتال اداره پست، اخیرا به ‌صورت موقت از دسترس خارج شده است. اما طبق گفته مدیرعامل شرکت ملی پست به‌زودی مشکل برطرف می‌شود و امکان دریافت کد پستی ملک با استفاده از تلفن دوباره به‌وجود می‌آید.

• از راه قبض ساختمان

تمام ساختمان اعم از مسکونی و تجاری موظف هستند قبض‌های آب و برق و گاز و تلفن خود را پرداخت کنند. قدیمی‌ترین روش دریافت کد پستی ملک استفاده از همین قبض‌ها است. کد پستی محل همیشه روی تمامی قبض‌ها درج می‌شود. کافی است یکی از قبوض را بردارید و بدون هیچ دردسری از کد پستی ساختمان مطلع شوید.

هزینه دریافت کد پستی چقدر است؟

در حال حاضر هر کسی که تقاضای دریافت کد پستی ملک دارد، باید مبلغ ۱۷۴۴۰ ریال به اداره پست پرداخت کند. شنیده‌ها حاکی از این است که قرار است به‌زودی دریافت هزینه کد پستی به روال سابق برگردد و شهرداری خود آن را بپردازد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب دو اختلاف رایج ملکی که بهتر است بدانید  را مطالعه کنید.

معامله قولنامه‌ای یکی از معامله‌هایی است که اسم آن را بارها شنیده‌اید.

شاید برخی از شما به درستی از ویژگی‌های قولنامه و معامله قولنامه‌ای آگاه نباشید. برای بسیاری از افراد این سوال پیش می‌آید که آیا معامله قولنامه‌ای ارزش قانونی دارد یا خیر؟ در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع معاملات قولنامه‌ ای می‌پردازیم.

قولنامه چیست؟

به بیان ساده، قولنامه یک سند و نوشته عادی برای انجام معامله است که بین فروشنده و خریدار تنظیم و امضا می‌شود. هر کدام از فروشنده و خریدار با قولنامه نسبت به هم تعهداتی را قبول می‌کنند و زمانی را برای انجام آن تعهدات در نظر می‌گیرند.

آیا قولنامه اعتبار دارد؟

سوال مهمی که پیش میاد این است که آیا قولنامه و معامله قولنامه ای معتبر هست و ضمانت اجرا دارد؟ مثل همه تعهدات و اسناد دیگر، اگر یکی از طرفین به تعهداتی که در قولنامه داده است عمل نکند می‌توان از طریق دادگاه، شورای حل اختلاف یا داور، او را ملزم به انجام تعهد کرد.

نکات مهم درمورد معامله قولنامه ای

• حتما از ملکی که قصد خریدش را دارید به‌طور دقیق بازدید کنید.
• مطمئن شوید که ملک مورد معامله دارای سند تک برگ هست.
•  مطمئن شوید که سند ملک مورد معامله در بانک یا جای دیگری در رهن یا بازداشت نباشد.
• هنگام خرید و فروش خانه مطمئن شوید که سند ملک مورد معامله بنام فروشنده باشد.
• اگه کسی ادعا کرد که وکیل فروشنده است باید مطمئن شوید که وکالت‌نامه رسمی معتبر در این زمینه دارد.
•  اگر قصد خرید ملکی را دارید که به ارث رسیده است باید گواهی انحصار وراثت وجود داشته باشد.
• در مورد همه معاملات از ورشکسته نبودن، عاقل بودن، بالغ بودن و صحت و سلامت روانی طرف معامله در حد معمولی، اطمینان پیدا کنید و هنگام معامله، دو شاهد عاقل و بالغ و بی‌طرف داشته باشید.
• بهتر است هر مبلغی که به مالک پرداخت می‌کنید از طریق واریز وجه به حساب بانکی خود مالک باشد یا از طریق تحویل چک در وجه مالک.
• اگر در ملکی که قولنامه می‌کنید مستاجر دارد حتما لازم است که مستاجر را از معامله آگاه کنید.
•  زمان دقیق تحویل ملک یا خانه مورد نظر را حتما در قولنامه بنویسید.
•  از داشتن پایان‌کار و گواهی عدم خلاف ساختمان و برقراری انشعابات آب و فاضلاب و برق و گاز و تلفن و عدم بدهی مالک بابت شارژ ساختمان، اطمینان حاصل کنید.
•  برای تخلف فروشنده از انجام تعهداتش، ضمانت اجرای مناسب و موثر در نظر گرفته شود.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب دو اختلاف رایج ملکی که بهتر است بدانید را مطالعه کنید.

مطابق قوانین ومقررات ایران هر یک از زوجین در صورت فوت دیگری به شرط اینکه در زمان مرگ پیمان زناشویی وجود داشته باشد و عقد نکاح به صورت دائمی باشد از او ارث می‌برد.

در خصوص احکام ارث زن و شوهر، سه تفاوت عمده در قانون مدنی ایران به چشم می‌خورد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع تفاوت ارث بردن زن و شوهر می‌پردازیم.

زن و شوهر در چه شرایطی از یکدیگر ارث می‌برند؟

یکی از آثار حقوقی عقد ازدواج دائم، ارث بردن مرد و زن از یکدیگر بعد از فوت یکی از آن‌ها است که مبنای این توارث در قرآن مجید آمده و قانون مدنی نیز به جزئیات و نحوه ارث‌بری و تفاوت‌های مقدار ارث مرد و زن پرداخته است.

تفاوت‌های ارث‌بری زن و شوهر

• میزان ارث شوهر دو برابر زن است. یعنی شوهر در صورت نبود فرزند نصف دارایی زن را به ارث می‌برد و در صورتی‌که اولاد داشته باشد یک چهارم از ترکه زن ارث می‌برد در حالی‌که زن یک چهارم از ترکه زن ارث می‌برد اما زن یک چهارم از اموال مرد را درصورت نداشتن فرزند و با وجود اولاد یک هشتم را به ارث می‌برد.
• در صورتی‌که شوهر تنها وارث زن باشد، تمام ترکه زن میراث اوست ولی زنی که تنها وارث شوهرش است همان یک چهارم را ارث می‌برد و بقیه جزء اموال دولت خواهد بود.
•  شوهر از تمام اموال زن ارث می‌برد اما همان‌طور که در مطلب زن از شوهرش چه اموالی را به ارث می‌برد؟ به‌طور کامل بیان کردیم، زن در صورت داشتن فرزند یک هشتم از عین اموال منقول مانند خودرو، موتور و … را به ارث خواهد برد اما او یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول مانند خانه، باغ، مغازه و غیره اعم از عرصه یا تمام زمین و اعیان یا ساختمان را ارث می‌برد، البته در صورتی‌که شوهر هیچ فرزندی نداشته باشد، سهم زن یک چهارم از تمامی اموال خواهد بود.

ذکر چند نکته

تفاوت ارث بردن زن و شوهر برگرفته از آیه ۱۱ سوره نساء است. بنابراین امکان تغییر آن در نظام حقوقی اسلامی با توجه به قانون اساسی وجود ندارد اما با تمهیدات فرعی می‌توان سهم‌الارث زوجه را بالاتر برد یا برابر نمود.

شوهر می‌تواند یک سوم ماترک خود یا کمتر از آن را به سود همسرش وصیت کند یا در زمانی که زنده است. مثلا آپارتمان متعلق به خود را به نام همسرش نماید.

اما به جهت جلوگیری از هرگونه سوء‌استفاده حق منافع آن را تا زمانی‌که خود زنده است برای خودش نگه دارد یا حق انتفاع از ملکی را تا زمانی‌که همسرش زنده است به او ببخشد و به این ترتیب در برقراری عدالت در خانواده کوشش نماید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب چرا دیه مردان ۲ برابر زنان است؟ مطالعه کنید.

بسیار دیده‌ایم که زنی با توجه به شرایط زندگی ترجیح به بخشیدن مهریه خود داده است حال یا تمام یا قسمتی از مهریه خود را پس از ازدواج به شوهر بخشیده حال سوال این است که امکان رجوع برای زن به آنچه بخشیده وجود دارد؟

زمانی‌که زنی مهریه خود را به همسرش بخشیده است، در خصوص مطالبه دوباره مهریه در چند حالت از لحاظ حقوقی بررسی می‌شود. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع امکان مطالبه دوباره مهریه می‌پردازیم.

حالت اول:

 زمانی است که زن در خصوص مهریه، به گردن شوهر را ابراء می‌کند. به این بیان که می‌گوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت (تو را از پرداخت مهریه بری می کنم)؛ این بیان باعث می‌شود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به‌طور کلی ساقط شود. پس در این حالت زن حق رجوع ندارد .

حالت دوم:

زمانی است که زن در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر می‌بخشد. بخشش مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام می‌شود، خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد.

این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود. این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند.

بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد. اگر زن در ایام عده طلاق از بخشش خود رجوع کند، طلاق ملغی نخواهد شد، ولی برای زوج حق رجوع از طلاق ایجاد می‌شود و اگر زوج در ایام عده رجوع کند، همچنان رابطه زوجیت برقرار است و اگر زوج در ایام عده رجوع نکند، طلاق قطعی و حق مطالبه مهریه برای زن باقی می ماند.

حالت سوم:

به نقل از پایگاه خبری حقوق آنلاین، این حالت زمانی است که زن مهریه خود را به شوهر هبه می‌کند. به این بیان که می‌گوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛ در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به‌طور کلی از بین نمی‌رود؛ چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند. خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب حتی با بخشش مهریه نمی‌توانید طلاق بگیرید  را مطالعه کنید.

نکات حقوقی که دختران بایستی قبل از ازدواج بدانند بسیار ضروری به نظر می‌رسد و نباید زیر سایه مسائل احساسی محو شود.

در این نوشتار از مجله دلتا با قلمی ساده و روان به نکات حقوقی قبل از ازدواج برای دختران می‌پردازیم و مسائلی همچون مهریه، شیربها، نفقه، اجرت المثل و جهیزیه را از منظر حقوقی مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مهریه

• مهریه مالی است که در زمان عقد نکاح، مرد متعهد به پرداخت آن به زن می‌شود.
• دختران باید بدانند که مهریه حقی عندالمطالبه است و در هر زمانی این حق را دارند که نسبت به مطالبه آن از همسر خود اقدام نمایند و همچنین موضوع طلاق هیچ تفاوتی در ماهیت حق مهریه زنان ایجاد نمی‌کند.
• زن می‌تواند با مراجعه به دفتر ثبت اسناد رسمی که سند عقد در آن ثبت شده است؛ مهریه را از شوهر درخواست نماید و مراجعه به دادگاه الزامی نیست.
• در برخی از موارد؛ زوجین اقدام به تبدیل مهریه عندالمطالبه به مهریه عند الاستطاعه می‌نمایند که در این صورت؛ اگر زن تقاضای مهریه نماید، این تکلیف برعهده او است که اثبات کند مرد از دارایی و اموال کافی جهت پرداخت مهریه برخوردار است.
  طبق قوانین جدید حمایت از خانواده؛ مرد به دلیل مهریه بیش از ۱۱۰ سکه بازداشت نمی‌شود و مرد می‌تواند با تسلیم دادخواست اعسار به دادگاه، تقاضای تقسیط مهریه را نماید.

شیربها

• شیربها مسئله‌ای عرفی است و در مناطق مختلف کشور، تعیین شیربها به نحو متفاوت صورت می‌پذیرد.
• برخی از خانواده‌ها شیربها را به‌صورت نقدی مقرر می‌کنند و برخی دیگر ترجیح می‌دهند که داماد با خرید چند قلم از کالا‌های اساسی به عنوان شیربها، کمک حال خانواده عروس شود.

نفقه

• دادگاه با توجه به شرایط زندگی زن، مقتضیات روز، عرف و شرایط اقتصادی، مبلغ نفقه را تعیین می‌کند. عدم تمکین زن از شوهر سبب از بین رفتن حق و حقوق زن در خصوص نفقه می‌شود که بایستی دختران به این نکته حقوقی در خصوص نفقه توجه لازم را داشته باشند.
• نفقه از جمله جرایم کیفری است که قابلیت طرح دعوی چندباره را دارا است و قانون بستر طرح دعوی در مورد نفقه پرداخت نشده گذشته را نیز برای زن فراهم نموده است. در صورت شاغل بودن زن و برخورداری از توانایی مالی نیز، نفقه بر عهده مرد است.

اجرت‌المثل

یکی از نکات حقوقی قبل از ازدواج برای دختران که لازم است بدانند بحث اجرت‌المثل هستش. زنان کار‌های مختلفی در زندگی زناشویی انجام می‌دهند که می‌توان به پخت و پز، نگهداری فرزندان، نظافت منزل، تربیت فرزندان و… اشاره کرد که طبق قانون؛ در ازای این کار‌ها زن مستحق دریافت اجرت و حق‌الزحمه. است که در صورت مطالبه زن، مرد بایستی آن را پرداخت نماید.

جهیزیه

•  دادگاه در مقام حل اختلاف و رسیدگی به موضوع جهیزیه بر اساس عرف، عادت و اوضاع و احوال از حیث احراز تعلق عرفی وسایل به مرد یا زن تصمیم‌گیری می‌کند.
• در هر زمانی زن از این حق برخوردار است که نسبت به انتقال جهیزیه به منزل پدری و خروج از منزل مشترک اقدام نماید و اساسا؛ تامین جهیزیه و وسایل مورد نیاز برای زندگی مشترک در زمره وظایف مرد قرار می‌گیرد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آنچه مردان در مورد ازدواج و مهریه باید بدانند را مطالعه کنید.